احمدرضا کوچکی - اعضای هیئت علمی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال وبذر
امیریزدان سپاس - اعضای هیئت علمی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال وبذر
عثمان محمدیوروف - استاددانشگاه کشاورزی تاجیکستان

کمبود آب مهمترین عامل محدودکننده تولید محصولات کشاورزی درمناطق خشک و نیمه خشک است و ازاین بابت است که دستیابی به ارقام گندم متحمل به تنش کم آبی دربرنامه های به نژادی ازاولویت خاص برخوردار می باشد به منظور ارزیابی تحمل ژنوتیپ های گندم نان به تنش خشکی پس ازمرحله گلدهی و 20روز بعدازگلدهی درسالهای زراعی 1387-90 ازمایشهایی تحت شرایط ابیاری نرمال و تنش خشکی با استفاده از19 ژنوتیپ امید بخش گندم نان زمستانه و بینابین بصورت کرت های یکبارخرد شده برپایه طرح اماری بلوکهای کامل تصادفی شامل سه فاکتور رژیم ابیاری به عنوان فاکتور اصلی و ژنوتیپ ها به عنوان فاکتور فرعی با 3تکرار درایستگاه کرج به مورد اجرا درامد براساس تجزیه واریانس مرکب اثرابیاری برروی عملکرد محتوای نسبی آب برگ پرچم RWC دوره پرشدن دانه وزن دانه وزن هزاردانه شاخص برداشت و وزن سنبله معنی دار شد تنش خشکی علاوه برعملکرد دانه محتوای نسبی آب برگ پرچم RWC نزول دمای کنوپی CTD مقدار کلروفیل CHL و پایداری غشای سلولی CMS عملکردبیولوژیک TBWM وزن هزاردانه TKW شاخص برداشت HI و دوره پرشدن دانه GF را کاهش داد ژنوتیپ های باعملکردبالاتر ازمحتوای نسبی آب برگ پچرم نزول دمای کنوپی و پایداری غشا سلولی بالاتری برخوردار بودند درشرایط خشکی شدید S1 همبتسگی مثبت و بالایی بین عملکرد دانه و نزول دمای کنوپی و پایداری غشا سلولی وجود داشت ژنوتیپ شماره 6 ازنظر صفت نزول دمای کنوپی و پایداری غشا سلولی بالاترین و ژنوتیپهی شماره 1و2و12 کمترین عدد را درشرایط تنش شدید S1 به خود اختصاص دادند

گندم نان، تنش خشکی، عملکرددانه، صفات فیزیولوژیک