بهینه سازی مقدار آب آبیاری و تراکم بوته در کشت ذرت متوسط رس رقم SC۵۰۰ با استفاده از مدل سازی سطح پاسخ

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: نشریه رویکردهای نوین در مهندسی آب و محیط زیست، دوره: 3، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_NAWEE-3-2_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 83
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

شکوه کریمی

گروه علوم و مهندسی آب، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.

اصلان اگدرنژاد

گروه علوم و مهندسی آب، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

محمد مهدی نخجوانی مقدم

موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

چکیده

هدف: میزان تولید ذرت به­شدت به مقدار آب آبیاری و تراکم بوته حساس است. بنابراین، تعیین مقدار بهینه این دو عامل می تواند سبب دستیابی به شرایط بهتری در زراعت این گیاه گردد. بدین­منظور، این پژوهش با هدف بهینه سازی عوامل مقدار آب آبیاری و تراکم کاشت ذرت دانه ای متوسط رس رقم SC۵۰۰ در کرج انجام شد. مواد و روش ها: در این پژوهش با استفاده از داده های برداشت­شده از یک مزرعه تحقیقاتی ذرت رقم SC۵۰۰ در شهرستان کرج اقدام به بهینه سازی مقدار آب آبیاری و تراکم بوته به روش سطح پاسخ شد. تیمارهای مورد بررسی در این تحقیق شامل سه سطح آبیاری (I۱، I۲ و I۳ به ترتیب براساس ۷۵، ۱۰۰ و ۱۲۵ درصد نیاز آبی گیاه) و سه تراکم کشت گیاه (D۱، D۲ و D۳ به ترتیب نشان­دهنده ۷۵۰۰۰، ۸۵۰۰۰ و ۹۵۰۰۰ بوته در هکتار) بود. نتایج: هم پوشانی لایه ها نشان داد که محدوده ۵/۰- تا ۵/۰+ بهینه ترین حالت برای دستیابی به حداکثر صفات مورد مطالعه بود. براساس این نتایج، بهینه ترین شرایط با کاربرد ۸۵ درصد آب آبیاری و تراکم ۷۵۰۰۰ بوته در هکتار به­دست­می آید. با رعایت این شرایط، صفات عملکرد، کارایی مصرف آب، طول برگ و طول بلال به ترتیب ۲۷، ۵/۸، ۱۱ و ۲۸ درصد نسبت به متوسط شرایط فعلی افزایش داشت. تعداد ردیف و طول دانه نسبت به حداکثر شرایط فعلی به ترتیب به مقادیر ۲۶ عدد و ۵/۱۱ میلی متر افزایش یافتند. تعداد دانه در ردیف نسبت به شرایط هدف تغییری نکرد و در بالاترین حد خود شبیه سازی گردید.   نتیجه گیری: براساس کلیه نتایج، تغییرات عملکرد، تعداد ردیف، طول برگ و طول دانه با افزایش آب آبیاری روند صعودی داشت، اما تراکم بوته تنها بر افزایش عملکرد و طول بذر تاثیر داشت. تغییرات سایر پارامترها روند منظمی نداشت و به همین دلیل از لایه های همپوشانی استفاده شد. بر اساس نتایج بهینه­سازی، در صورت مصرف ۸۵ درصد آب آبیاری و مشاهده تراکم بوته ۷۵۰۰۰ بوته در هکتار، بیشترین عملکرد و اجزای عملکرد به دست می آید.

کلیدواژه ها

طرح مربع مرکزی, کارایی مصرف آب, عملکرد ذرت, تراکم بوته

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.