دینا کبریایی - دانشجوی کارشناسی ارشد اصلاح نباتات
بابک ربیعی - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات،دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان
حبیب الله سمیع زاده - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات،دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان

دراین مطالعه تعداد110ژنوتیپ برنج شامل 39رقم بومی ایرانی 20رقماصلاح شده ایرانی و 51رقم اصلاح شده خارجی ازنظر 14صفت زراعی درقالب طرح لاتیس مستطیل مورد بررسی قرارگرفتند نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین رقم ها ازنظر کلیه صفات مورد مطالعه اختلاف معنی داری وجود دارد که دلالت بروجود تنوع ژنتیکی بالا دربنی رقم ها است تجزیه همبستگی نشان داد که عملکرد دانه بیشترین ضریب همبستگی را باتعدادپنجه دربوته دارا بوده rp= 0/711 rg=0/699 و پس ازآن صفات عملکرد تک خوشه 0/544 rp= 0/572 rg= وتعداد دانه پردرخوشه rp= 0/455 rg=0/454 قرار داشتند نتایج حاصل ازتجزیه به عاملها نشان داد که هفت عامل اصلی و مستقل به نام های تیپ خوشه عملکردطول شکل بوته شکل برگ ریشک و دانه 77/68 درصد ازتغییرات کل داده ها را توجیه مینمایند تجزیهخوشه ای به روش حداقل واریانس وارد ارقام را درسه گروه و صفات را درشش گروه قرار داد صحت گروه بندی حاصل ازتجزیه خوشه ای با انجام تجزیه تابع تشخیص خطی درحدود 95و91درصد برای گروه بندی اراقم و صفات بود نتایج تجزیه به عاملها و تجزیه خوشه یکدیگر را تایید نمودند

تنوع ژنتیکی، ارقام بومی، اصلاح شده، تجزیه عاملی، تجزیه خوشه ای