شهناز جودکی - دانش آموخته دکتری ژئومورفولوژی، گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
مجتبی یمانی - استاد ژئومورفولوژی، گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، ایران
صابر شاهی زینتلو - دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، جغرافیای طبیعی، تربیت مدرس، تهران، ایران

پادگانه های رودخانه ای، سوابق روشنی از فرآیندهای زمین شناسی را به شکل ویژگی های ژئومورفولوژیکی و رسوبات رودخانه ای در نتیجه فعالیت های درونی و بیرونی حفظ می کنند. رودخانه جاجرود واقع در شمال شرق تهران، به عوامل لیتولوژیکی و تکتونیکی به خوبی پاسخ داده است. بر این اساس به کمک نقشه های توپوگرافی ۱:۵۰۰۰۰ و زمین شناسی ۱:۱۰۰۰۰۰ منطقه و استفاده از نرم افزارهای Global Mapper ،Arc GIS و Excel پادگانه های این رودخانه از نظر لیتولوژی به بازه های شیلی، کارستی و ماسه سنگی ، و از نظر لیتولوژی و تکتونیک، مسیر رودخانه به سه بازه تقسیم شد. و نیمرخ عرضی پادگانه های هر بازه تفسیر شد. نتایج نشان داد که از بین لیتولوژی پادگانه های رودخانه جاجرود پادگانه های شیلی نامتقارن تر و پادگانه های متبلور، در مناطق فاقد حرکات زمین ساختی، متقارن تر هستند. در مناطق فاقد حرکات تکتونیکی، یا مناطقی با حرکات تکتونیکی یکسان در دو طرف بستر با لیتولوژی مقاوم، پادگانه های متقارن ایجاد شده و در مکان هایی که فعالیت های تکتونیکی در دو طرف بستر یکسان نبوده، یا در بین لایه های زمین شناسی شیل و کارست وجود دارد پادگانه های نامتقارن شکل گرفته اند. لیتولوژی شیلی(سازند کرج) که بیشترین لیتولوژی حوضه را نیز تشکیل داده، بیشترین تاثیر را در نامتقارنی پادگانه های این رودخانه داشته است. تکتونیک در بالادست حوضه فعالتر از پایین دست می باشد.

حوضه جاجرود، پادگانه، لیتولوژی