تاثیر آموزش در دنیای متصل: یادگیری از طریق شبکه های اجتماعی و فضای مجازی

در دنیای امروزی که فناوری های نوین ارتباطی و فضای مجازی به سرعت در حال گسترش هستند، نظام های آموزشی نیز دستخوش تحولات بنیادینی شده اند. مقاله حاضر با عنوان «تاثیر آموزش در دنیای متصل: یادگیری از طریق شبکه های اجتماعی و فضای مجازی» به بررسی جامع ابعاد مختلف تاثیر بکارگیری فناوری های نوین در فرایند یادگیری پرداخته است. از یک سو، استفاده از شبکه های اجتماعی همچون تلگرام، اینستاگرام و واتساپ فرصت های بی سابقه ای برای ارتقای تعامل میان دانش آموزان و معلمان، به اشتراک گذاری منابع آموزشی و ایجاد محیط های یادگیری تعاملی فراهم آورده است؛ و از سوی دیگر، چالش هایی همچون محدودیت های فنی، مسائل امنیتی و نگرانی های فرهنگی نیز به عنوان موانع پیش روی آموزش دیجیتال مطرح شده اند.در این مقاله، نخست با مروری بر ادبیات و نظریه های موجود در حوزه آموزش دیجیتال و مدل های یادگیری تعاملی، مشارکتی و خودتنظیم شده، زمینه نظری برای مطالعه تاثیر فضای مجازی در آموزش ترسیم شده است. پژوهش های انجام شده در دانشگاه های مختلف ایران، از جمله مطالعات دکتر رضایی (۱۳۹۸)، دکتر خوشبختی (۱۳۹۶) و دکتر موسوی (۱۳۹۹) مبنای استدلال های ارائه شده در این مقاله بوده و نشان می دهد که استفاده از شبکه های اجتماعی در آموزش، علاوه بر افزایش دسترسی به منابع و بهبود کیفیت تدریس، موجب ارتقای انگیزه یادگیری و توسعه مهارت های ارتباطی و تفکر انتقادی در دانش آموزان و دانشجویان شده است.علاوه بر این، مقاله نمونه های موفق از کاربرد بسترهای دیجیتال در آموزش در دانشگاه ها و موسسات آموزشی ایران را مورد بررسی قرار می دهد و تجربیات مثبت و چالش های موجود در استفاده از سیستم های LMS، انجمن های آنلاین و کلاس های ترکیبی (Blended Learning) را تحلیل می کند. در ادامه، با شناسایی مشکلات فنی مانند ناپایداری اینترنت و کمبود تجهیزات، مسائل فرهنگی ناشی از مقاومت برخی نهادهای آموزشی و نگرانی های مربوط به حفظ امنیت و حریم خصوصی کاربران، راهکارهایی جهت بهبود فرآیند یادگیری آنلاین ارائه شده است.در نهایت، مقاله با تاکید بر ضرورت تدوین سیاست های ملی و سرمایه گذاری در توسعه زیرساخت های فناوری اطلاعات، به بررسی راهکارهایی می پردازد که می تواند موجب بهبود تعاملات آنلاین، ترکیب هوشمند آموزش حضوری و مجازی و توسعه محتواهای چندرسانه ای گردد. نتیجه گیری حاصل از این مطالعه نشان می دهد که با اتخاذ رویکردی همگرا و چندبعدی در بهره برداری از فناوری های نوین، امکان ارتقای قابل ملاحظه کیفیت آموزش و دسترسی همگانی به دانش فراهم می شود؛ امری که در شرایط تغییرات سریع اجتماعی و اقتصادی امروزی از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

کلیدواژه ها:

آموزش ، دنیای متصل ، یادگیری ، شبکه های اجتماعی ، فضای مجازی