مدل سازی، بررسی روند و پیش بینی حداکثر میانگین دمای شمال غرب ایران
- سال انتشار: 1403
- محل انتشار: نشریه دانش خاک و گیاه، دوره: 34، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_SPS-34-1_004
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 105
نویسندگان
گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه
مدیریت آموزش و پرورش شهرستان اهر
چکیده
افزایش دمای ناشی از تغییرات اقلیمی با افزایش شدت تبخیر و احتمال بروز خشکسالی ها اثرات منفی شدیدی بر منابع آب و بخش کشاورزی دارد. بررسی و پیش بینی روند تغییرات دما به اتخاذ تدابیر پیشگیرانه و مدیریت بهتر این پدیده کمک می کند. در این تحقیق روند تغییرات میانگین حداکثر دما در ۱۲ ایستگاه منتخب شمالغرب کشور با دوره آماری ۲۴ ساله بررسی گردید. ابتدا روند معنی داری برای سری های زمانی سالانه با بکارگیری آزمون غیر پارامتریک من-کندال در سطح معنی دار ۹۵ و ۹۹ درصد مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج حاصل از آن نشان داد روند تغییرات زمانی دما در همه ایستگاههای مورد مطالعه افزایشی بوده و بیشترین موارد معنی داری در ایستگاه های مراغه، اردبیل و ارومیه مشاهده گشت. سپس میانگین حداکثر دمای ماهانه در این مناطق با استفاده از مدل سری های زمانی پیش بینی شد. بدین منظور سری از مدل فصلی SARIMA(p,d,q)(P,D,Q)ω استفاده شد. به منظور معرفی بهترین مدل از شاخص های ضریب همبستگی (R) و ضریب کارایی (CE) استفاده گردید. در نهایت بر اساس مدل های برازش یافته پیش بینی برای ۸ سال آتی انجام شد. پیش بینی ها مشخص کرد که در منطقه مورد مطالعه در ۸ سال آینده دمای هوا در محدوده ۰.۶۹ تا ۴.۳۹ درجه سلسیوس به ویژه در ماه های زمستان افزایش خواهد یافت. افزایش دما در زمستان می تواند اثرات منفی قابل توجهی بر منابع آب، رژیم بارش ها، ذخایر برف و فعالیت های کشاورزی منطقه مورد مطالعه داشته باشد.کلیدواژه ها
آزمون ناپارامتریک, افزایش دما, پیش بینی, تغییرات اقلیمی, سری زمانیاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.