تقویم مراحل رشد و عملکرد گونه دارویی مفراح (Nepeta crispa Willd) در شرایط زراعی

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: نشریه طبیعت ایران، دوره: 9، شماره: 5
  • کد COI اختصاصی: JR_IRNAT-9-5_008
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 124
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

همایون خیری

استادیار پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، همدان، ایران

علیرضا رجبی مظهر

استادیار بخش منابع طبیعی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان

فاطمه سلیمی

مسئول، کارشناس پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی همدان،

جواد حمزه ئی

دانشیار، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

چکیده

توجه روزافزون به تجارت گیاهان دارویی و برداشت بیش از حد مجاز آنها از سطح رویشگاه های مرتعی، بقای بسیاری از گونه های دارویی را با خطر مواجه کرده است. وخامت این موضوع، وقتی بیشتر احساس می شود که موجودیت گونه های انحصاری و نادر یک منطقه در خطر انقراض باشد. مفراح (Nepeta crispa) به عنوان یک گونه مرتعی دارویی باارزش و انحصاری در کشور، از گونه های در حال انقراض محسوب می شود که لازم است با انجام مطالعات سازگاری و شناخت نیازهای اکولوژیکی آن و توسعه سطح زیرکشت آن در عرصه های زراعی با ارقام اصلاح شده و پرمحصول، از برداشت بی رویه آنها از سطح عرصه های طبیعی جلوگیری کرد. ترکیب ۱،۸–سینئول موجود در اسانس مفراح، میکروب های مسبب التهاب گلو را از بین می برد. ازاین رو، با توجه به خواص درمانی آن، مطالعات سازگاری آن در دستور کار قرار گرفت. برای این منظور، بذر گونه یادشده، در بهار سال ۱۳۷۶ از رویشگاه طبیعی و در جاده همدان به تویسرکان جمع آوری شد. سپس، بذرهای جمع آوریشده در ۱۴ اسفندماه ۱۳۷۶ در باغ گیاهان دارویی همدان، کاشته و در ۲۵ اسفندماه ۱۳۷۶ سبز شدند. بر مبنای بررسی ها، وزن هزاردانه آن، ۵/۰ گرم و عملکرد سرشاخه های آن در مرحله گلدهی، ۹۰۰ کیلوگرم در هکتار است. درمجموع، اهلی کردن آن در پنج مرحله رشد، از کاشت بذر تا گلدهی کامل و رسیدن بذر در ۲۰ تیرماه ۱۳۷۷، ۱۲۸ روز طول کشید.

کلیدواژه ها

سانس, انقراض, اهلی سازی, مراحل رشد, مفراح

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.