بررسی پایداری سطح آب زیرزمینی در دشت اسلام آباد غرب (استان کرمانشاه) و ارزیابی وضعیت آینده با مدل های گردش عمومی جو
- سال انتشار: 1403
- محل انتشار: مجله هیدروژیومورفولوژی، دوره: 11، شماره: 41
- کد COI اختصاصی: JR_HYD-11-41_006
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 188
نویسندگان
دانش آموخته کارشناسی ارشد آب وهواشناسی، گروه جغرافیا، دانشگاه رازی
دانشیار آب وهواشناسی، گروه جغرافیا، دانشگاه رازی
چکیده
بخش عمده ای از تقاضای آب شیرین در جهان از طریق آب های زیرزمینی تامین می شود. هرگونه ناهنجاری در آب های زیرزمینی به طور مستقیم بر زندگی انسان تاثیر می گذارد. از مهم ترین عواملی که در نوسان سطح آب های زیرزمینی تاثیر به سزایی دارند، خشکسالی ها و ترسالی ها هستند. هدف از این مطالعه، بررسی رابطه بین شاخص بارش استانداردشده (SPI) به عنوان شاخص خشکسالی هواشناسی و شاخص منبع آب زیرزمینی (GRI) به عنوان شاخص خشکسالی هیدرولوژیک در دشت اسلام آباد غرب (استان کرمانشاه) در یک دوره ۲۰ساله و پیش بینی وضعیت آینده سطح آب زیرزمینی در منطقه است. مقادیر هر دو شاخص در مقیاس های زمانی ۱، ۳، ۶، ۹، ۱۲، ۱۸، ۲۴ و ۴۸ ماهه محاسبه شد. برای به دست آوردن رابطه بین دو شاخص، از ضریب همبستگی، یک بار در مقیاس های زمانی مختلف و بار دیگر با تاخیرهای زمانی ۱ تا ۱۲ماهه در شاخص GRI استفاده گردید. سپس داده های بارش آینده دشت مورد نظر در یک دوره ۲۰ساله با چهار مدل گزارش ششم (CMIP۶) تحت سه سناریوی انتشار استخراج و با مدل SDSM ریزمقیاس نمایی شد. نهایتا داده های مدل CanSM۵-CanOE انتخاب و برای پیش بینی وضعیت آینده سطح آب زیرزمینی، وارد مدل رگرسیونی رابطه بارش با سطح آب شد. نتایج نشان داد که بیشترین ضریب همبستگی معنی دار بین شاخص SPI ۴۸ماهه و شاخص GRI ۴۸ماهه در شرایط تاخیر زمانی ۱۲ماهه مشاهده می شود که نشان دهنده تاثیر بارش بر تغییرات سطح آب زیرزمینی در مقیاس های میان مدت و بلند مدت است. نتایج پیش بینی سطح آب زیرزمینی برای دوره آتی بیانگر افت سطح آب به-ترتیب به میزان ۱۷/۵، ۰۲/۶ و ۰۸/۸ متر تحت سه سناریوی SSP۱-۲.۶، SSP۲-۴.۵ و SSP۵-۸.۵ است.کلیدواژه ها
شاخص GRI؛ شاخص SPI؛ دشت اسلام آباد غرب؛ سطح آب زیرزمینی؛ مدل های گردش عمومی جو, غرب ایراناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.