ارزیابی خدمات اکوسیستمی تولید آب بر اساس کاربری و پوشش اراضی در اکوسیستم های منطقه سیستان

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: فصلنامه جغرافیا و مخاطرات محیطی، دوره: 13، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_GEH-13-4_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 81
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمد امین ایزدی پور

دانشجوی کارشناسی ارشد محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

رضا دهمرده بهروز

دانشیار گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

فاطمه عین الهی پیر

استادیار گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

فاطمه رجائی

استادیار گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران

چکیده

تولید آب یکی از مهم ترین خدمات اکوسیستمی تولیدی است که تحت تاثیر ویژگی های کاربری اراضی تغییر می کند. این پژوهش با هدف ارزیابی تولید آب در منطقه سیستان و ارزیابی همبستگی مکانی آن با ویژگی های کاربری اراضی بر مبنای سنجه های تراکم و تعداد لکه، بزرگ ترین لکه، شکل سیمای سرزمین و تراکم لبه انجام شد. مدل اینوست برای ارزیابی تولید آب و رگرسیون وزنی مکانی (GWR) برای بررسی همبستگی مکانی بین تولید آب و سنجه های سیمای سرزمین استفاده شد. مجموع تولید سالیانه آب در منطقه حدود ۷۱ میلیون مترمکعب (به طور میانگین ۴۳ مترمکعب در هکتار) برآورد گردید که بیشترین میزان آن در مناطق غربی و کمترین میزان آن در بخش های شرقی مشاهده شد. اراضی بایر و ساخته شده ها به ترتیب با ۶۵ و ۴ مترمکعب در هکتار دارای بیشترین و کمترین میزان تولید آب بودند. نتایج GWR مشخص کرد بین تولید آب با سنجه های موردنظر همبستگی مکانی معناداری وجود دارد (۰.۹۵< R۲< ۰.۹۸, p-value< ۰.۰۱) که بیانگر اثر ویژگی های کاربری اراضی بر فراهم سازی خدمات اکوسیستمی تولید آب است. این مطالعه اطلاعات مفیدی در رابطه با میزان تولید آب و ارتباط آن با ویژگی های مختلف کاربری های اراضی در منطقه مطالعاتی ارائه داده است که می تواند در راستای اتخاذ راهبردهای مناسب برای حفظ منابع آبی مورداستفاده قرار گیرند.

کلیدواژه ها

خدمات اکوسیستم، تولید آب، تولید آب، سنجه های سیمای سرزمین، مدل InVEST, رگرسیون وزنی جغرافیایی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.