اثر محلول پاشی سالیسیلیک اسید و براسینواستروئید بر عملکرد و اسانس دانه گشنیز در شرایط کم آبی

هدف: هدف از این پژوهش، بررسی تاثیر سالیسیلیک اسید و براسینواستروئید بر عملکرد و اسانس دانه گشنیز در شرایط محدودیت آب می­باشد. روش پژوهش: آزمایش مزرعه­ای به صورت کرت های خردشده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در دو سال زراعی ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل سطوح آبیاری (آبیاری براساس ۷۰ (شاهد)، ۱۰۰، ۱۳۰ و ۱۶۰ میلی­متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A) در کرت های اصلی و سطوح محلول پاشی (شاهد، سالیسیلیک اسید یک میلی­مولار و براسینواستروئید یک میکرومولار) در کرت های فرعی قرار داده شدند. یافته­ها: نتایج نشان داد که میانگین محتوای آب نسبی برگ، شاخص پایداری غشا و شاخص سطح برگ با مصرف سالیسیلیک اسید و براسینواستروئید به­طور معنی داری افزایش پیدا کرد. محلول پاشی سالیسیلیک اسید و براسینواستروئید در تنش کم آبی موجب افزایش تعداد چتر در بوته (به ترتیب ۱/۱۴ و ۳/۷ درصد)، عملکرد زیستی (به ترتیب ۹/۲۱ و ۲/۱۰ درصد) و عملکرد دانه (به ترتیب ۶/۱۸ و ۶/۹ درصد) شد. عملکرد اسانس با محلول پاشی سالیسیلیک اسید و براسینواستروئید به­ترتیب ۵/۲۳ و ۹/۱۱ درصد افزایش یافت. بیش ترین بهره وری آب برحسب عملکرد دانه و عملکرد زیستی (۶۲/۰ و ۹۵/۳ کیلوگرم بر مترمکعب) از محلول پاشی سالیسیلیک اسید در تیمار آبیاری براساس ۱۰۰ میلی­متر تبخیر از تشتک حاصل شد. نتیجه ­گیری: تیمار گیاهان با سالیسیلیک اسید اثر بهتری نسبت به براسینواستروئید بر افزایش عملکرد دانه و بهره وری آب داشت. بنابراین، در شرایط تنش­های متوسط و شدید (به ترتیب آبیاری براساس ۱۳۰ و ۱۶۰ میلی­متر تبخیر) کم آبی، محلول پاشی سالیسیلیک اسید می تواند تحمل گشنیز به تنش خشکی را افزایش دهد.

کلیدواژه ها:

براسینواستروئید ، تنظیم کننده های رشد گیاهی ، تیمار آبیاری ، شاخص پایداری غشا ، گشنیز