Seyyed Hamid Khodadad Hosseini - دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
Reza Ismaeilpour - دانشجوی دکترای مدیریت سیستمها، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

در دنیای امروز، فناوری اطلاعات و سیستمهای اطلاعاتی ، دیگر یک ابزار کار یا منبعی از منابع تولید نیست بلکه محیط و فضای کاری جدید است. این محیط و فضای کاری جدید، زمینه تحولات شگرفی را در سازمانها فراهم کرده است که از جمله این تحولات، تغییر در شیوه سازماندهی و ارائه شکلهای جدید سازمانی نظیر سازمان دانش محور، سازمان شبکه ای، سازمان مجازی و غیره است. در خصوص متاثر شدن ساختارهای سازمانی و ابعاد مختلف آن از IT/IS در طی سه دهه گذشته، تحقیقات زیادی انجام شده است ولی یافته های این تحقیقات متناقض می باشد. از طرف دیگر با توجه به تغییر و تحول در گونه های فناوری اطلاعات، سیستمهای اطلاعاتی و تغییر در مصادیق و توانمندیهای IT/IS، تعمیم یافته های تحقیقات گذشته در این زمینه کاهش یافته است. از این رو در این مقاله تلاش شده است تا ضمن تبیین نتایج تحقیقات گذشته، براساس مصادیق نوین IT/IS نظیر سیستمهای مختلف اطلاعاتی، اینترنت، اینترانت، اکسترانت، ویدئو کنفرانس، پست الکترونیکی وغیره و نیز شناسایی دو متغیر تعدیل کننده، تاثیر IT/IS بر ساختار سازمانی، یک مدل جامع جهت انسجام بخشیدن به ادبیات این موضوع در حوزه تئوری سازمان طراحی و تبیین شود. به این منظور جهت شناخت بیشتر تاثیر IT/IS بر ساختار سازمان، همچنین تاثیر دو متغیر تعدیل کننده سبک رهبری مدیریت عالی و نگرش وی نسبت به IT/IS بر ساختار سازمانی صنایع قطعه سازی خودروی ایران از سه پرسشنامه استفاده شده است. این پرسشنامه ها تحت عنوان پرسشنامه ارزیابی وضعیت موجود فناوری اطلاعات و سیستمهای اطلاعاتی در شرکتها، پرسشنامه سنجش ساختار سازمانی شرکتها و پرسشنامه تعیین شیوه و سبک رهبری مدیریت سازمان در بین شرکتهای موفق صنایع قطعه سازی خودروی ایران توزیع شد که در هر شرکت، سه نفر از مدیران به پرسشنامه ها پاسخ دادند (مدیر عامل، مدیر منابع انسانی یا اداری و مدیر IT). اطلاعات جمع آوری شده از شرکتها با استفاده از نرم افزار ۵/۱۱ SPSS تجزیه و تحلیل شده و فرضیه های مبتنی بر مدل تحقیق مورد آزمون قرار گرفتند و در پایان مدل جامع طرح سازمانی متناسب با IT/IS ارائه شد.

فناوری اطلاعات و سیستمهای اطلاعاتی (IT/IS), طرح سازمانی, ساختار اجتماعی سازمان, ساختار فیزیکی سازمان