محدثه معینی فر - گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشکده علوم و تحقیقات اسلامی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)- قزوین- ایران
سمانه زارعی - موسسه آموزش عالی معصومیه قم، قم، ایران

منظومه فکری اسلام برای دست یابی به تمدن اسلامی که بستر تربیت اسلامی انسان هاست، شامل سه حوزه معرفتی، ارزشی و کنشی است که در این راستا، لازم است برخی واژگان کلیدی در این منظومه تربیتی، در قالب گزاره های فقه تربیتی بیان شوند تا مسیر پیش رو را برای مکلف، اعم از مجتهد و مقلد یا مربی و متربی در هر نظام تربیتی روشن کند. بر همین اساس، این پژوهش با روش تحلیل محتوا و با استفاده از نرم افزار MAXQDAI ۲۰۲۰ در پی پاسخ به این سوال است که معنای ورع در روایات، چه تاثیری بر مولفه های نظام تربیتی؛ یعنی مربی، متربی، اهداف تربیت و روش های تربیتی در نظام معرفتی فقه تربیتی دارد؟ ورع، به عنوان یک هدف میانی در فقه تربیتی، ابتدا باید وصف رفتار و سپس صفت مربی باشد تا پس از آن با اجرای روش های مختلف تربیتی، مانند تبشیر و انذار از طریق بیان آثار ورع، به کارگیری تشبیهات ورع، پیوند ورع با محبت پیامبر (ص) و ائمه (ع)، معرفی مصادیق ورع در روایات، ارائه تصویری روشن از ورع با استفاده از سایر واژگان یا مفاهیم و تربیت عملی، وصف رفتار و سپس صفت تربیتی متربی شود، زیرا فقه تربیتی در پی شناسایی مولفه های موثر در هدایت و تعلیم وتربیت است و در نتیجه این فرایند، ثابت خواهد شد که اکتساب ورع، تکلیف مکلف مربی و متربی یا مکلف مجتهد و مقلد است تا تحقق اهداف عالیه حکم رانی متعالی و در نهایت، دست یابی به تمدن اسلامی ممکن شود.

ورع, تحلیل محتوا, روایات, آثار ورع, عدم ورع, کمی ورع, فقه تربیتی.