حبیب شیری - دانشجوی کارشناسی ارشد هواشناسی، گروه فیزیک فضا، موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران
سمانه ثابت قدم - دانشیار، گروه فیزیک فضا، موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران
مریم قرایلو - دانشیار، گروه فیزیک فضا، موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران

برف یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار بر میزان ذخایر آبی و منبع مهمی برای رواناب رودخانه ها و تغذیه آبهای زیرزمینی در چرخهآب شناسی است. تعیین پارامترهای مرتبط با برف شامل میزان بارش برف، عمق برف، آب معادل برف، تعداد روزهای برفی و سطحپوشیده از برف در کاربردهای آبشناختی، اقلیمی و مدیریت منابع آب از اهمیت ویژه ای برخوردار است. تغییرپذیری و روند بلندمدتبرف میتواند به عوامل جوی متفاوت مانند گردش کلی جو، دمای هوا، میزان بارش، باد، تابش خورشیدی و ساعت های آفتابگیریمربوط باشد و از این رو تغییرات سالانه برف به خوبی منعکس کننده تغییرات کلی آب و هوایی در فصول سرد سال است. هدف ازمطالعه حاضر، بررسی تغییرات بلندمدت برف در منطقه شمال غرب ایران است. برای انجام این پژوهش از داده های ایستگاه هایهمدیدی در استان های آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی و اردبیل در دوره بلند مدت ۱۹۸۷ تا ۲۰۲۳ استفاده شده است. نتایجبیانگر کاهش تعداد روزهای برفی و عمق برف در منطقه شمال غرب در دوره مورد مطالعه است. بر اساس نتایج، تعداد روزهای برفیبه میزان قابل توجهی با شیب ۰/۲۸- روز در سال کاهش یافته است، در حالیکه روند کاهش میزان عمق برف شیب کمتری دارد. این بررسی نشان میدهد که علیرغم کاهش تعداد روزهای برفی، عمق برف در سالهای اخیر به ویژه در ماه فوریه کاهش چشمگیرنداشته است که گویای رخدادهای بارش برف شدید در منطقه شمال غرب ایران است.

تغییرات بلندمدت، عمق برف، تعداد روزهای برفی، شمال غرب ایران