سید علی موسوی اصل - استاد، گروه روانشناسی، دانشگاه پیام نور، واحد تهران، ایران
فاطمه قنبری - دانشجوی دکتری روانشناسی سلامت، دانشگاه پیام نور، واحد بین الملل، تهران، ایران

هدف سلامت روان یکی از ابعاد مهم سلامت عمومی است که تحت تاثیر عوامل مختلف اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی قرار دارد. فرهنگ به عنوان یکی از اصلی ترین عوامل تاثیرگذار بر نگرش و رفتار افراد نسبت به بیماری های روانی شناخته می شود. این پژوهش با رویکرد آسیب شناسانه به بررسی تاثیر فرهنگ بر سلامت روان و چالش های مرتبط با بیماری های روانی می پردازد. جامعه پژوهش تمامی مقالات مرتبط با کلیدواژه ها و در راستای هدف پژوهش بود. جستجو در،ProQuest ،PubMed ،MEDLINE ،ERIC ،SAGE، Direct Science، Springer، مگیران، نورمگز و اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی با کلیدواژه های «فرهنگ سلامت»، «سلامت روان» و «تاثیر فرهنگ سلامت بر اختلالات روانی» و همچنین جستجو بر اساس میزان استنادات مقالات پژوهشگران بنام این حوزه انجام شد. کلیه پژوهش هایی که در این پژوهش مورد واکاوی و ارزیابی قرار گرفتند درمجموع ۸۵۴ پژوهش بود که دراین بین ۲۰ پژوهش انتخاب شدند. نتایج نشان می دهند که انگ اجتماعی مرتبط با بیماری های روانی در بسیاری از جوامع، به ویژه در فرهنگ های سنتی، یکی از موانع اصلی در مسیر تشخیص و درمان این اختلالات است. از سوی دیگر، تفاوت های فرهنگی نقش مهمی در نحوه درک، پذیرش و استفاده از خدمات بهداشت روانی ایفا می کنند. این مطالعه بر اهمیت درک حساسیت های فرهنگی در طراحی مداخلات سلامت روان تاکید دارد و نشان می دهد که برنامه های آگاهی بخش و سیاست گذاری های بهداشتی، تنها در صورتی موثر خواهند بود که به باورها و ارزش های فرهنگی جوامع توجه کنند. نتیجه گیری این پژوهش بر لزوم اتخاذ رویکردی چندبعدی برای ارتقای فرهنگ سلامت و کاهش انگ اجتماعی بیماری های روانی تاکید دارد. این رویکرد شامل آموزش، سیاست گذاری های جامع و توسعه برنامه های مداخلاتی است که به نیازهای فرهنگی و اجتماعی افراد پاسخگو باشد.

فرهنگ سلامت، بیماری های روانی، انگ اجتماعی، حساسیت فرهنگی، مداخلات بهداشت روانی.