فاطمه الهامی - دانشیار، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده مدیریت و علوم انسانی. دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار، چابهار، ایران.
بتول مهدوی - دانشیار، گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات فارسی و زبان های خارجی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران
عارف پردخته - دانش آموخته کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار، چابهار، ایران

بررسی تقابل ها و جفت های متضاد از اصلی ترین روش های ساختارگرایی ادبی است. براساس این نظریه، ذهن آدمی برای شناخت دنیای پیرامون خود همه­چیز را به دو دسته خوب و بد، مثبت و منفی تقسیم می کند. این قاعده ساده در تحول ذهن به لایه های پنهان زبان رانده می شود و هنرمند در خلق اثر ادبی، ساحت های مختلفی از تقابل ها را در معنای سخنش بازتولید می کند. تقابل­های دوگانه یکی از محوری­ترین بن­مایه­ها در رمان بادبادک­باز خالد حسینی است. نویسنده، خمیرمایه لازم را برای ایجاد بافت داستانی از آن گرفته­است. این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی تقابل­ها در این رمان پرداخته­است: نویسنده در بخش تقابل های قومی و مذهبی، با رویارویی قوم پشتون های سنی مقابل هزاره های شیعه به خوبی توانسته­است به افکار نژادپرستانه در جامعه افغانستان اشاره و به­طور غیر مستقیم از آن انتقاد کند؛ در تقابل مکانی و زمانی با مقایسه جامعه آزاد امریکا درمقابل افغانستان متعصب به­ بیان محرومیت مضاعف آن در یک دنیای نابرابر می­پردازد. تقابل اشخاص داستان در توصیف کسانی چون امیر پشتونی تاجرزاده و حسن هزاره­ای نوکرزاده به اختلاف طبقاتی فاحش در افغانستان اشاره دارد و با ذکر تقابل های درون فردی، مثل عدم ثبات روانی امیر به رویارویی عقل و عاطفه می­پردازد. ساختار بادبادک­باز سرشار از تقابل­های ژرف­ساختی و روساختی است که می­توان آن را ماتریسی از تقابل ها دانست. شاخص­ترین آنها تقابل بین عقل و احساس است که سراسر داستان را به تراژدی نزدیک می­کند.

بادبادک باز, تقابل های دوگانه, خالد حسینی, رمان, ادبیات معاصر