امکان و ضرورت علی در فلسفه ارسطو و نسبت آن با ضرورت مکانیکی دیمکریتی

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه اندیشه فلسفی، دوره: 3، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_JPHTH-3-4_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 79
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سید امیرعلی موسویان

Department of Philosophy, Faculty of Humanities, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran

چکیده

آپوریای ضرورت علی را می توان ناظر به دوراهی (۱) ملازمت دایمی، منطقی و متافیزیکی ضرورت و علیت و یا (۲) نفی یکی بدون نفی دیگری و در واقع انکار ملازمت همیشگی ضرورت و علیت تعریف کرد. این رای ارسطویی که هر چیزی علتی دارد، لزوما نمی تواند منتج منطقی و فلسفی تعین باوری، نفی امکان آینده و انحلال قوه در فعل باشد. ضرورت، وصف علیت رخ داده در بستر واقعیت جاری حال و گذشته است، نه علیت رخ دهنده در آینده. می توان این معنا از ضرورت را مستلزم جبر و اصل موجبیت علی ندانست. در واقع عملگر و جهت منطقی و متافیزیکی علیت، واقعیت بالفعل ضرورت است که همواره هم مصداق با نظریه جبر و موجبیت نیست. دیمکریتس با نادیده گرفتن علت غایی، همه کنش های طبیعت را به ضرورت تقلیل می دهد. تقلیل گرایی منتج از انکار غایتمندی عالم، ویژگی بارز ضرورت باوری مکانیکی دیمکریتی است.

کلیدواژه ها

Causal Possibility and Necessity, Richard Sorabji, Determinism, Simple Necessity, Hypothetical Necessity, Mechanical Necessity, Democritean Necessity, امکان و ضرورت علی, ریچارد سرابجی, اصل موجبیت, ضرورت بسیط, ضرورت مشروط, ضرورت مکانیکی, ضرورت دیمکریتی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.