مهدی کاملی تخته جان - دانشجوی کارشناسی آموزش زبان و ادبیات فارسی-پردیس شهید باهنر بیرجند
سیدمحمدجواد رئیس الساداتی - دانشجوی کارشناسی آموزش زبان و ادبیات فارسی-پردیس شهید باهنر بیرجند
ابوالفضل موسی زاده - دانشجوی کارشناسی آموزش زبان و ادبیات فارسی-پردیس شهید باهنر بیرجند

ساختار نظام آموزشی هر کشور یک کل یکپارچه است که اجزای آن در تعامل دوجانبه با هم دارند. تطابق عناصر این ساختار با مراحل رشد شناختی دانش آموزان، عاملی کلیدی در تسهیل فرایند یادگیری محسوب می شود. محتوای آموزشی این نظام، معمولا به صورت متون کتبی سازماندهی می شود تا پاسخگوی نیازها و انتظارات جامعه باشد. یکی از مهارت های بنیادین مورد انتظار در جوامع امروزی، مهارت خواندن و نوشتن است که به طور ویژه در کتب نگارش مورد توجه قرار می گیرد. در این پژوهش ما با روش تحلیلی به بررسی مثال های ارائه شده در کتب نگارش پایه های هفتم، هشتم و نهم پرداختیم که این مثال ها را می توان بر اساس ماهیت محتوایی آن ها به سه دسته عینی، ذهنی و ترکیبی تقسیم بندی نمود. مثال های عینی به پدیده های ملموس و قابل مشاهده در دنیای واقعی اشاره دارند، در حالی که مثال های ذهنی به مفاهیم انتزاعی، احساسات و مفاهیمی که نیازمند تفکر انتقادی هستند، مرتبط می شوند. مثال های ترکیبی نیز ترکیبی از ویژگی های هر دو نوع مثال فوق هستند. یافته های پژوهش حاضر حاکی از آن است که در پایه هشتم، تناسب مناسبی بین تعداد و نوع مثال های ارائه شده و سطح شناختی دانش آموزان وجود دارد. در پایه هفتم نیز، اگرچه این تناسب به اندازه پایه هشتم ایده آل نیست، اما قابل قبول ارزیابی می شود. با این حال، در پایه نهم، عدم تعادل در استفاده از مثال های عینی و ذهنی مشاهده می شود و به نظر می رسد که به مثال های ذهنی توجه کافی نشده است.

نگارش،عینی، ذهنی، ترکیبی، دانش آموز