مطالعه ساختاری- تطبیقی ده نامه های ادب فارسی

  • سال انتشار: 1389
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهش های ادبی، دوره: 7، شماره: 28
  • کد COI اختصاصی: JR_LIRE-7-28_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 105
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محبوبه خراسانی

دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد

چکیده

هدف این پژوهش، تحلیل و شناخت دقیق و علمی آثاری است که در تاریخ ادبیات فارسی به نام ده­نامه شناخته شده­اند. ما از آغاز با دو پرسش بنیادین روبه­رو بوده­ایم: نخست اینکه ده­نامه چیست؟ دوم اینکه سرچشمه­ آنها کجاست؟ برای شناخت، تعریف ده نامه ها و دریافتن اینکه امکان طبقه­بندی به مثابه یک نوع ادبی را دارند یا نه از عوامل روش­محور نقد ساختگرا بهره بردیم و مطالعه ریشه­شناختی این نوع را با بررسی تاریخ­محور منظومه­های فارسی دنبال کردیم؛ یعنی به نوعی تلفیق مطالعه همزمانی و درزمانی. ده­نامه از دید این تحقیق، منظومه­ای است مستقل و روایی، که به لحاظ ساختار، دو قالب مثنوی و غزل را تلفیق کرده است. قهرمان یعنی عاشق، نامه هایی را با مضمون عاشقانه به معشوق می­نویسد و معشوق بدانها پاسخ می دهد. این نامه­ها را پیکی به گیرنده می­رساند. روایت از عاشق­شدن قهرمان آغاز می شود و با پشت سر گذاشتن کنشهای میانی به کنش پایانی (وصال) می­رسد. از بعد مطالعه اصل و خاستگاه می­توان گفت، عشاق­نامه عراقی سرآغاز ده نامه­سرایی به عنوان نوعی مستقل است، ولی سرچشمه­های آن را باید منظومه­های ویس و رامین و ورقه و گلشاه دانست. غیر از عراقی، همام، اوحدی، ابن نصوح، عبید زاکانی، رکن صاین سمنانی، شاه شجاع، ابن­عماد و حریری ده­نامه سروده­اند.

کلیدواژه ها

Keywords: Dahnameh in Persian Literature, Types of Persian Literature, Structuralism in Literature, Comparative Study, Classical Persian Poetry, کلیدواژه ها: ده نامه در ادب فارسی, انواع ادبی فارسی, ساختارگرایی در ادبیات, مطالعه تطبیقی در ادبیات, شعر کلاسیک فارسی.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.