بررسی میزان ذخیره کربن در گیاه غالب و خاک دو منطقه تحت چرای دام های اهلی و وحشی در درمنه زارهای مهریز استان یزد
- سال انتشار: 1403
- محل انتشار: نشریه مدیریت اکوسیستم، دوره: 3، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_EMJ-3-2_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 132
نویسندگان
استادیار، گروه مهندسی طبیعت و گیاهان دارویی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربت حیدریه، تربت حیدریه، ایران.
دانشیار، گروه مهندسی طبیعت، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران.
چکیده
با توجه به وسعت مراتع و نقش آن ها در جذب و ذخیره کربن اتمسفری، تحقیق حاضر به بررسی میزان ترسیب کربن مراتع تحت چرای دام اهلی و حیات وحش در مناطق دشتی مهریز در استان یزد پرداخته است. به این منظور پس از تعیین منطقه رویشی درمنه دشتی در دو سایت چرای حیات وحش و دام اهلی، نمونه برداری از این گیاه غالب و خاک در هر یک از این مناطق با استفاده از روش تصادفی سیستماتیک صورت گرفت. نمونه برداری از ۳۰ پایه گونه غالب درمنه دشتی انجام گرفته و پس از قطع اندام های هوایی (برگ و ساقه) و ریشه توزین آن ها صورت گرفت. همراه با نمونه برداری گیاهی در هر پلات، نمونه های خاک نیز تا عمق ۵۰ سانتیمتری در محدوده پای گیاهان برداشت شد. در آزمایشگاه درصد کربن آلی نمونه های گیاهی و خاک تعیین گردید. آنالیز داده ها در نرم افزار SPSS انجام شد. نتایج نشان داد که میزان ذخیره کربن زیتوده هوایی در هر دو سایت حیات وحش (۷/۵۶ کیلوگرم در هکتار) و دام اهلی (۶/۹۰ کیلوگرم در هکتار) افزایش معنی داری نسبت به اندام زیرزمینی داشته و ساقه بیشترین مقدار را داشت (۰/۰۱> p). مقادیر ذخیره کربن ریشه در سایت حیات وحش و دام اهلی به ترتیب۳/۶۱ و ۳/۴۷ کیلوگرم در هکتار بدست آمد. همچنین میزان ترسیب کربن اندام های گیاهی در منطقه چرایی دام اهلی نسبت به حیات وحش مقادیر کمتری را داشت. در سایت حیات وحش، میزان ذخیره کربن در اندام هوایی، زیرزمینی و کل زیتوده گیاهی به ترتیب۷/۵۶، ۳/۶۱و ۱۱/۱۷ کیلوگرم در هکتار بوده در حالی که در سایت دام اهلی ۶/۹۱، ۳/۴۷ و ۱۰/۳۷ کیلوگرم در هکتار بود. در مورد خاک نیز کاهش معنی دار میزان کربن ترسیب شده در سایت دام اهلی (۶/۷۶ تن در هکتار) نسبت به منطقه حیات وحش (۱۰/۳۳ تن در هکتار) مشاهده گردید. از این رو می توان چرای غیر اصولی و بیش از اندازه دام را به عنوان یک عامل مهم در جهت کاهش ترسیب کربن در منطقه معرفی نمود.کلیدواژه ها
ترسیب کربن, چرای دام, حیات وحش, درمنه, مهریزاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.