تغییرات فصلی و نمونه برداری دنباله ای کرم ساقه خوار Sesamia cretica (Lep.: Noctuidae) در مزارع ذرت خوزستان
- سال انتشار: 1403
- محل انتشار: فصلنامه تحقیقات آفات گیاهی، دوره: 14، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_IPRJ-14-3_001
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 89
نویسندگان
بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران
موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
چکیده
کرم ساقه خوار Sesamia cretica Lederer، یکی از آفات مهم ذرت و نیشکر در ایران است. به منظور بررسی نوسانات جمعیت، توزیع فضایی و تهیه الگوی نمونه برداری دنباله ای این آفت، به صورت هفتگی از مزارع ذرت دو منطقه اندیمشک و شوش در طول سال های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲، نمونه برداری صورت گرفت. برای تخمین جمعیت مراحل نابالغ آفت، کل بوته ذرت به عنوان واحد نمونه برداری انتخاب شد. نتایج نشان داد که این آفت روی ذرت دارای ۴ نسل در سال بود که میانگین جمعیت آن در سال اول، ۰/۲۵۸±۱/۵۶ و ۰/۱۳۴±۰/۳۸ و در سال دوم، ۰/۱۰۲±۰/۵۲ و ۰/۲۴۶±۰/۵۶ عدد در هر بوته به ترتیب در اندیمشک و شوش ثبت شد. همچنین، توزیع فضایی جمعیت S. cretica به دو روش رگرسیونی تایلور و آیوائو تعیین شد. هر دو روش نشان دادند که الگوی پراکنش آفت در هر دو سال در مزارع ذرت هر دو منطقه، تجمعی بود. با توجه به توصیف بهتر داده ها توسط قانون تایلور، از پارامترهای این روش برای تهیه مدل نمونه برداری دنبالهای به روش گرین با سطوح دقت ۰/۱ و ۰/۲۵ استفاده شد. در مدل نمونه برداری دنباله ای، اندازه نمونه لازم برای تعیین میانگین جمعیت آفت با افزایش تراکم و کاهش سطح دقت از ۰/۱ به ۰/۲۵ کاهش یافت. بر اساس این نتایج، S. cretica، به دلیل چند نسلی بودن، پتانسیل بالایی برای خسارت زایی در مزارع ذرت دارد و در این راستا از شاخص های توزیع فضایی می توان برای بهبود برنامه های نمونه برداری به منظور تخمین دقیق جمعیت این آفت بهره برد.کلیدواژه ها
الگوی پراکنش, اندازه نمونه, قانون تایلور, کرم ساقه خوار سزامیا, نوسان جمعیتاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.