شناسایی و اولویت بندی عوامل کلیدی موثر بر مدیریت پایدار پسماند در بخش بهداشت و درمان با استفاده از روش دیمتل فازی

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: فصلنامه راهبردهای مدیریت در نظام سلامت، دوره: 9، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_MSHS-9-3_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 87
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مهدی کبیری نائینی

Assistant Professor, Department of Industrial Engineering, Payam Noor University, Tehran, Iran

زینب الهی

Ph.D. student of Industrial Engineering, yazd University, yazd, Iran

احمد کمالی زارچ

MSc in Education and Human Resources Development, Department of Educational Sciences, Payam Noor University, Tehran, Iran

چکیده

چکیده زمینه و هدف: پسماندهای بیمارستانی به عنوان یکی از آلاینده­های پرخطر، دارای اهمیت فراوانی هستند. با افزایش روزافزون حجم پسماند های بهداشتی و افزایش آگاهی و مطالبات مردم، مدیریت پایدار پسماندهای بهداشتی اهمیت فزاینده ای پیداکرده است. هدف این پژوهش شناسایی و اولویت بندی عوامل کلیدی موثر بر مدیریت پایدار پسماند در بخش بهداشت و درمان می­باشد. روش پژوهش: پژوهش حاضر، پژوهشی کمی-کیفی (آمیخته) است. ابتدا با مرور ادبیات موجود، تعداد ۱۰ عامل موثر بر مدیریت پایدار پسماند بهداشتی شناسایی شد. نمونه گیری در هر دو بخش کمی و کیفی، به صورت هدفمند و از طریق مشاهدات در دسترس انجام شده است. بخش کیفی شامل مصاحبه­ های باز با مدیران و کارشناسان بود. سپس با جمع آوری نظرات و با استفاده از تکنیک دیمتل فازی اولویت­ بندی عوامل اثرگذار و اثرپذیر انجام شد. یافته­ ها: در این تحقیق با بررسی ادبیات موجود و مصاحبه­ های انجام شده، ۱۰ عامل شناسایی شد. این عوامل با اجرای تکنیک دیمتل فازی به دو دسته کلی عوامل اثرگذار و عوامل اثرپذیر تقسیم بندی شدند، که اولویت­ بندی آن ها به صورت: عوامل اثرگذار به ترتیب: فرهنگ سازمان مراقبت های بهداشتی سبز و تشویق بازیافت پسماند، ترویج بهترین شیوه های مدیریت پایدار پسماند، تقویت برنامه های آموزشی مدیریت پایدار پسماند، بهبود آگاهی زیست محیطی کارکنان مراقبت های بهداشتی، برنامه ریزی مدیریت پایدار پسماند، ایجاد نگرش مثبت نسبت به مدیریت پایدار پسماند و عوامل اثرپذیر به ترتیب: چارچوب قانونی مناسب برای حمایت از مدیریت پایدار پسماند، ایجاد زیرساخت های لازم برای مدیریت پسماند، فن آوری های بهداشتی پسماند و سازگار با محیط زیست و خرید مبتنی بر الزامات زیست محیطی می­باشد. نتیجه­ گیری: بر مبنای یافته ­های این پژوهش جهت کاهش مخاطرات مربوط به آلاینده­های بهداشتی لازم است برنامه ­های آموزشی مرتبط با این موضوع در بیمارستان­ها طراحی شود تا از یک سو نگرش مثبت نسبت به اهمیت توجه به کنترل پسماند­های بهداشتی برای کارکنان ایجاد شود و از سوی دیگر فعالیت­های مناسب به آن ها آموزش داده شود. هم چنین از سوی دولت قوانین کنترلی و ممیزی­ های دوره­ای در ارتباط با این موضوع اجرا شود.

کلیدواژه ها

Key words: Sustainability, Health waste management, Hospital, واژه­ های کلیدی: پایداری, مدیریت پسماندهای بهداشتی, بیمارستان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.