کهن الگوی قربانی در آیین های مهرپرستی و زرتشتی با محوریت قربانی شدن گاو

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: دوماهنامه فرهنگ و ادبیات عامه، دوره: 8، شماره: 31
  • کد COI اختصاصی: JR_CGLMO-8-31_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 116
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

زهرا عسگری

ikiu

سید علی قاسم زاده

Associate Professor, Department of Persian Language and Literature, Imam Khomeini International University

سید اسماعیل قافله باشی

ikiu

چکیده

در اجرای کهن­­الگوی قربانی، عنصر قربانی با توجه به نوع فرهنگ، آیین، معیشت و... انتخاب می­شده است و در ایران، گاو به­منزله اسطوره­ای کهن که از آغاز داستان آفرینش در اساطیر آیینی حضور دارد، شاخص­ترین چهره برای عمل قربانی است و در آیین مهرپرستی به­مثابه یکی از مهم­ترین مراسمات اجرا می­شده است تا با ریخته شدن خون گاو، زمین به حیات دوباره برسد و با خوردن گوشت آن، پیروان این آیین به جاودانگی و نامیرایی رسند. پس از ظهور زرتشت به دلایلی مانند مقابله با نمادهای مهرپرستی، ترویج یگانه­پرستی، لزوم یکجانشینی و توسعه تمدن، با قربانی­کردن گاو به­شدت مقابله می­شود و حراست و حمایت از گاو مورد توجه خاص زرتشت قرار می­گیرد؛ اما با این همه، حتی در آیین زرتشت نیز روایت های از قربانی­کردن گاو گزارش شده است که از لزوم اجرای این عمل حکایت دارد و آن همانا کمک به باروری زمین و احیای چرخه حیات است؛ اما با این همه، برخورد زرتشت با قربانی­کردن گاو، اسطوره جاودانگی و مسئله حفظ زمین را وارد عرصه­های تازه­تری از معنا می­کند و مضامین اساطیری را با تعقل همراه می­سازد. این جستار به شیوه توصیفی تحلیلی و با توجه به نظریه یونگ، کهن­الگوی قربانی گاو را در دو آیین مهرپرستی و زرتشتی بررسی و واکاوی کرده است.

کلیدواژه ها

Archetype, sacrifice, cow, Mithraism, Zoroastrianism, کهن الگو, قربانی, گاو, مهرپرستی, زرتشت

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.