قرائت حفص در ترجمه های کهن فارسی قرآن کریم

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: نشریه جستارهای قرآنی و حدیثی مدرس، دوره: 3، شماره: 5
  • کد COI اختصاصی: JR_QHTS-3-5_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 5
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

امیرحسین عامی مطلق

دانشجوی دانشگاه مذاهب اسلامی

سید محمد میرحسینی

استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه امام خمینی

چکیده

ساده ترین راه برای یافتن رد پای قرائت حفص از عاصم در ترجمه های کهن پارسی، بررسی ترجمه انفرادات حفص می باشد . یعنی بررسی ترجمه آیاتی که کلمه یا کلماتی از آن را، حفص به تنهایی به قرائت خاصی خوانده است و سایر قراء به قرائت دیگری خوانده اند. بدین ترتیب مشخص می شود که آیا مترجم مورد نظر قرائت حفص را مبنای کارش در ترجمه قرار داده یا خیر. با بررسی ترجمه انفرادات حفص در ترجمه های مشهور قرون چهارم تا دهم (طبری، کمبریج، تاج التراجم، نسفی، روض الجنان، کشف الاسرار، جلاء الاذهان، مواهب علیه، منهج الصادقین و ترجمه آستان قدس متعلق به مترجمی ناشناس در قرن دهم)، اثبات می گردد که مبنای کار مترجمان -که قطعا بر اساس قرائت رایج آن روزگار در بلاد پارسی زبان بوده است- در قرون یادشده، قرائت حفص از عاصم نبوده است . چراکه از بین ۱۶۳ مورد ترجمه بررسی شده، ترجمه ۱۴۴ آیه به روشنی بر مبنای قرائت حفص نبوده و بر اساس قرائت دیگری غیر از حفص است و تنها در ۱۹ مورد ترجمه ها بر اساس قرائت حفص است که در این ۱۹ مورد نیز تغییر ترجمه به قرائت حفص توسط مصححین ترجمه های کهن دور از ذهن نیست. از سوی دیگر این تحقیق روشن می نماید که بر خلاف تصور برخی از علمای معاصر - که حفص را در قرائتش تابع جمهور مسلمانان می پندارند- وی در موارد متعددی از قرائت جمهور تبعیت نکرده است.

کلیدواژه ها

recitation, Hafs, Translation, Persian, Tradition, قرائت, حفص, ترجمه, فارسی, کهن

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.