«برهان نظم» و پاسخ به نقد «هیوم»

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه مطالعات فلسفی کلامی، دوره: 9، شماره: 18
  • کد COI اختصاصی: JR_PTS-9-18_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 125
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

جواد رقوی

استادیار جامعه المصطفی العالمیه خراسان

غلام محمود فایز

دانشجوی کارشناسی ارشد فلسفه اسلامی جامعه المصطفی العالمیه واحد گرگان

چکیده

اثبات و شناخت خداوند به عنوان یگانه منبعی هستی بخش که جهان و تمامی پدیده های آن از رحمت بی منتهای او پدید آمده و وجود پیدا کرده است، راه های مختلفی دارد. از جمله راه هایی که ما را به این هدف می رساند، راه تحقیق و مشاهده در مظاهر جهانی است که ما در آن زندگی می کنیم. با توجه به راه های خداشناسی، براهین و ادله اثبات وجود خدا و صفات او تعالی نیز ارایه شده است. از جمله این براهین یکی برهان نظم است که برگرفته از مطالعه و تحقیق در اشیاء و پدیده های منظم وسازگار، عالم هستی است.برهان نظم یکی از راه های عام فهم و عامه پسند اثبات وجود خداوند و اوصاف کمالیه او همچون علم و حکمت و قدرت است. آنچه مهم است این است که هرچه زمان مگذرد و هرچه علم پیشرفت می کند و هرچه دستاوردهای علمی پیچیدگی های عالم و پدیده های آنرا کشف می کند، ضرورت و اهمیت این برهان به عنوان ساده ترین راه و هموارترین راه خداشناسی جایگاه خود را بیش از گذشته نشان می دهد. از طرف دیگر توجه خاصی را که قرآن کریم به تجربه و مطالعه دقیق پدیده های طبیعی و تجربی نموده می تواند اهمیت این برهان را برای ما روشن و واضح بسازد. بنا بر اهمیتی که این برهان در حوزه خداشناسی دارد، این تحقیق با روش توصیفی، تحلیلی دنبال آن است که جایگاه برهان نظم را به عنوان یکی از بهترین براهین اثبات وجود خداوند و قدرت و حکمت و علم بی پایان او، تبیین کند و نیز به نقد و بررسی یکی از مهم ترین اشکالاتی که به این برهان صورت گرفته(اشکال دیوید هیوم فیلسوف تجربه گرای انگلیسی) بپردازد.

کلیدواژه ها

نظم, ناظم, هدفمندی, هماهنگی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.