زیبایی شناسی زبان مولا(ع) با عنصر تشبیه در حکمت های نهج البلاغه
- سال انتشار: 1401
- محل انتشار: کنگره بین المللی راهکارهای گسترش فرهنگ غدیر و ترویج نهج البلاغه در جهان
- کد COI اختصاصی: GHADIRM01_190
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 64
نویسندگان
دانشیاردانشگاه
چکیده
یکی از وجوه اصلی بلاغت در نهج البلاغه بهره مندی از تشبیه و انواع آن است که این مشخصه به عنوان یکی از صناعات ادبی در حکمت ها و کلمات قصار با خلق تصاویر هنری زنده و پویا بسیار بارز است. این مقاله مروری بر نمونه هایی از تشبیهات و انواع آن در حکمت های امیرالمومنین(ع) و بررسی کارکرد زیباشناسی آنهاست. امیرالمومنین در سراسر نهج البلاغه همچنین در بیان کلمات قصار، نمونه ای از ایجاز از حیث کوتاهی لفظ و بسیاری معنی و شگفتی در نحوه بیان اعجازآمیز را به نمایش گذاشته است. تشبیه، بیشتر در حکمت هایی وجود دارد که از سجع و توازن کمتری برخوردارند. در دانش زبان شناسی، یاکوبسن در بررسی نقش زبان، شش نقش: عاطفی، ترغیبی، ارجاعی، فرازبانی، همدلی و ادبی را بر می شمارد. با توجه به دیدگاه یاکوبسن، کلمات قصار امیرالمومنین(ع) در عین موجز بودن از آنجا که شامل جهت گیری پیام به سوی مخاطب می شود از نقش ترغیبی و ساخت تصاویر هنری آن از نقش ادبی زبان، بهره مند است که تاثیر عاطفی فراوان بر مخاطب می گذارد. در تقسیم بندی انواع تشبیه، آن را به تشبیه مفرد به مفرد؛ مرکب به مفرد؛ مفرد به مرکب؛ مرکب به مرکب تقسیم می کنند. از ۴۸۰ حکمت نهج-البلاغه، ۵۳ مورد تشبیه و انواع آن بر اساس طرفین تشبیه (مشبه و مشبه به) به کار رفته است و در مواردی که تشبیه وجود ندارد با سجع و موازنه و سایر صنایع لفظی و معنوی رو به رو می شویم. پرکاربردترین تشبیه، مفرد به مفرد و کمترین آن تشبیه تسویه است. عواطف و احساسات امام علی(ع) با همراهی نیروی خیال، تصویرهای زیبا و زنده و با شکوهی را خلق کرده اند و ارکان سازنده تشبیه (مشبه به) آن برگرفته از حیوان، انسان، طبیعت، ابزار و وسایل، اعضا و جوارح هستند.کلیدواژه ها
زیبایی شناسی؛ نهج البلاغه؛ کلمات قصار؛ بلاغت؛ تشبیه؛ صور خیالاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.