محمد احد نژاد روشی - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری
شهاب نوبخت حقیقی - استادیار_دانشگاه پیام نور

مقاله حاضر باروش توصیفی تحلیلی به بررسی تغییرات درسلسله مراتب و شبکه شهری استان اذربایجان شرقی طی دوره های زمانی 1390-1385 می پردازد و سعی دارد الگوی پراکنش سکونتگاه های شهری نحوه استقرار جمعیت درشهرها و نظم استقرار فضایی شهرهای استان را تحلیل کند برای همین منظور شهرهای استان براساس سرشماری عمومینفوس و مسکن درطی سالهای 1385-1390 و با استفاده ازمدلهای حداختلاف طبقه ای ضریب انتروپی مرتبه و اندازه تحلیل نزدیکترین همسایگی مورد ارزیابی قرارگرفته اند نتایج حاکی ازآن است که به علت وجود یک کلانشهر و تعدادزیادی شهرکوچک سلسله مراتب شهری استان ازقانون رتبه و اندازه پیروی نمی کند براساس مدل حداختلاف طبقه ای معلوم شد تقسیم بندی شهرهای استان اذربایجان شرقی متعادل نبوده و گسیختگی فاحشی را ازنظر جمعیتی نشان میدهد الگوی پراکنش سکونتگاه های شهری استان بصورت نامنظم تصادفی و متمایل به نظم است همچنین درمدل ضریب انتروپی مشخص شد که شهرهای استان براثروجود شهرهای کوچک و روستاشهرها به سوی تعادل پیش میروند برای رسیدن به سلسله مراتب بهینه راه کارهای تقویت شهرهای کوچک و میانی و ایجدفرصت های برابر برای شهرهای استان ضرورت دارد

شبکه شهری، سلسله مراتب شهری، شهر، مدل