نرگس بخش پور خطاب - کارشناسی علوم تربیتی مدیریت برنامه ریزی درسی، دانشگاه فردوسی مشهد
سیده سمانه خادم - لیسانس روانشناسی بالینی، موسسه غیرانتفاعی حکمت مشهد
محبوبه سعیدی کیا - لیسانس آموزش ابتدایی، دانشگاه پردیس امام جعفر صادق (ع) بجنورد

این پژوهش با هدف بررسی تاثیر محیط فیزیکی کلاس درس بر یادگیری و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان انجام شد. با توجه به اهمیت محیط های آموزشی در فرآیند یاددهی-یادگیری، شناخت عوامل محیطی و تاثیر آن ها می تواند به بهبود کیفیت آموزش و افزایش انگیزه تحصیلی دانش آموزان کمک کند. این تحقیق به روش کیفی و با استفاده از رویکرد تحلیل مضمون انجام شد. داده ها از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته با ۱۵ معلم و مدیر مدارس ابتدایی جمع آوری و با استفاده از روش تحلیل محتوای استقرایی مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها نشان داد که محیط فیزیکی کلاس درس به عنوان یک مولفه کلیدی، شامل عواملی نظیر نورپردازی مناسب، تهویه مطلوب، چیدمان صندلی ها، رنگ آمیزی دیوارها و وجود امکانات فناوری، تاثیر بسزایی در یادگیری دانش آموزان دارد. محیط های نامناسب، با ایجاد خستگی ذهنی و کاهش تمرکز، مانع یادگیری موثر می شوند. همچنین، طراحی خلاقانه کلاس ها و استفاده از فضاهای چندمنظوره باعث افزایش تعاملات اجتماعی و تقویت انگیزه در دانش آموزان می شود. در نتیجه گیری، بر اهمیت برنامه ریزی جامع برای طراحی محیط های آموزشی استاندارد و کاربرد ابزارهای نوین تاکید شده است. پیشنهاد می شود مدیران مدارس و سیاست گذاران آموزشی با سرمایه گذاری مناسب، محیط های آموزشی بهینه ای برای یادگیری ایجاد کنند.

محیط فیزیکی کلاس، یادگیری، پیشرفت تحصیلی، طراحی فضای آموزشی