افشین مرزبان - دانشیار گروه مهندسی ماشین های کشاورزی و مکانیزاسیون دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان ملاثانی ایران
حسین زمانی فرد - دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه مهندسی ماشین های کشاورزی و مکانیزاسیون دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان ملاثانی ایران
مرتضی تاکی - دانشیار گروه مهندسی ماشین های کشاورزی و مکانیزاسیون دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان ملاثنی ایران

با توجه به رشد روزافزون حوادث ناشی از کارف افزایش نارضایتی کارکنان از محیط کار و آسیب های فیزیکی و روانی و در نهایت کاهش بهره وری تولید، درمطالعه ی حاضر به بررسی وضعیت مخاطرات و حوادث شغلی موجود درواحدهای مختلف یکی از کارخانجات تولید شکر از نیشکر پرداخته شد. به این منظور اطلاعات مورد نیاز از ۷ واحد مختتلف آسیاب، پالایش خام، طباخی خام، آزمایشگاه نیروگاه، کوره بخار و تصفیه، جمع آوری گردید. باتوجه به سوابق قبلی، حوادث آتش سوزی ضرب و جرح ناشی از برخورد ابزار و تجهیزات، سقوط از ارتفاع، برق گرفتگی ، سوختگی، استشمام مواد اسیدی و شیمیایی و اسیب شنوایی در این واحدها روی داده است. مخاطرات عمده شامل جرقه و اتصال برق، بخاراب و روغن سطوح لغزنده ، نامناسب بودن شیب پله ها، ارتعاش، سر و صدای بالای تجهیزات، بخار اب داغ، کار در ارتفاع نقص فنی تجهیزات، نشت مواد اسیدی ، آب داغ، کوره آتش برق و وجود آلودگی شیمیایی است. مشکلات اسکلتی عضلانی بدلیل پوسچر نامناسب و ارتعاش بطور شایع و شدید وجود دارد. با توجه به دست آمده تدوین برنامه مدون مدیریتی ایمنی، بهداشت و محیط زیست HSE و ارگونومی بتتوجه به شرایط پرمخاطره محیط کار کارخانجات تولید شکر از نیشکر و لزوم آموزش های مستمردر این حوزه برای کاهش حوادث و افزایش بهره وری اپراتورها بسیار ضروری به نظر می رسد. بررسی مداوم وضعیت ایمنی و سلامت اپراتورها برای یافتن زودهنگام مخاطرات شغلی و اجتناب از بروز حوادث وضعیت سلامتی و کارایی کارگران را افزایش خواهد داد. نکته قابل تاملی در بین اظهارات کارکنان در بخش های مختلف بود اینکه حوادث در روند کار تقریبا غیر قابل تشخیص است و همین امر نیاز به شناسایی و اولویت بندی ریسک ها واندیشیدن تدابیر پیشگیرانه متناسب با اولویت ریسک ها و مخاطرات را دوچندان می کند. دراین راستا پیشنهاد می گردد با انجام یک مطالعه FMEA با توسعه یک نمره اولویت ریسک RPN به مقایسه و اولویت بندی مخاطرات پرداخته شود.

ایمنی کار، کارخانه شکر، نیشکر، HSE