بررسی تغییرات و امکانسنجی برآورد غیر مستقیم کربن آلی خاک مراتع نیمه خشک پس از آتش سوزی (مطالعه موردی: حوضه آبخیز گنبد، همدان)

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: فصلنامه علوم آب و خاک، دوره: 28، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_JWSS-28-3_011
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 99
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

بهناز عطائیان

Department of Natural Engineering, Faculty of Natural Resources and Environment, Malayer University, Malayer, Iran.

فاطمه تیموری نیاکان

Department of Natural Engineering, Faculty of Natural Resources and Environment, Malayer University, Malayer, Iran.

بختیار فتاحی

Department of Natural Engineering, Faculty of Natural Resources and Environment, Malayer University, Malayer, Iran.

وحید زندیه

Department of Soil Science and Engineering, Faculty of Agriculture, Lorestan University, Khoramabad, Iran.

چکیده

هدف از این پژوهش بررسی اثر آتش سوزی مراتع منطقه گنبد همدان بر ذخیره کربن آلی خاک در دو منطقه شاهد و دچار آتش سوزی، پس از گذشت سه سال از آتش سوزی، و امکان سنجی کاربرد سنجش ازدور در برآورد غیرمستقیم کربن خاک است؛ ازاین رو پس از گذشت ۳ سال از زمان وقوع آتش سوزی، ۲۰ نمونه خاک سطحی (عمق ۱۰-۰ سانتی متری) از منطقه آتش سوزی شده و ۲۰ نمونه از منطقه شاهد (در مجموع ۴۰ نمونه) به صورت سیستماتیک - تصادفی برداشت شد. تغییرات میزان کربن آلی، نیتروژن کل، اسیدیته و شوری خاک سطحی بین مناطق شاهد و آتش سوزی با استفاده از آزمون t مستقل مورد بررسی قرار گرفته است. سپس به منظور بررسی رابطه خطی ذخیره کربن آلی خاک با سایر پارامترها از آزمون همبستگی پیرسون در نرم افزار SPSS v.۲۶ استفاده شد. نتایج آزمون t مستقل تفاوت معنی داری در EC، اسیدیته و کربن آلی خاک دو منطقه شاهد و آتش سوزی نشان نداد و تنها میزان نیتروژن کل خاک تفاوت معنی داری بین دو منطقه داشته است. نتایج در منطقه آتش سوزی نشان داد، بین کربن آلی خاک و نیتروژن کل ارتباط مثبت معنی داری به میزان ۰/۸۳۰ (۰/۰۱> p) و با شاخص لختی خاک ارتباط منفی به میزان ۰/۷۲۷- دیده شده است (۰/۰۵> p). در منطقه شاهد نیز بین کربن آلی و نیتروژن کل ارتباط مثبت معنی داری به میزان ۰/۶۲۷ دیده شد (۰/۰۵> p). نتایج پردازش تصاویر لندست ۸ (سنجنده OLI-TIRS) در منطقه آتش سوزی نشان داد، بین کربن آلی خاک با شاخص روشنایی و شاخص خیسی حاصل از تسلدکپ ارتباط آماری معنی داری به ترتیب به میزان ۰/۷۲۶- و ۰/۶۷۴ و مولفه PC۱ حاصل از تجزیه مولفه های اصلی و ۰/۷۲۴- دیده شد (۰/۰۵> p). این نتایج نشان می دهد امکان استفاده از تصاویر تسلدکپ برای پیش بینی کربن آلی خاک در مناطق آتش سوزی وجود دارد.

کلیدواژه ها

Soil Organic Carbon Storage, Wildfire, Rangeland, Spectral indices, Hamadan, ذخیره کربن آلی خاک, آتش سوزی, مرتع, شاخص های طیفی, همدان

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.