ارزیابی و مقایسه محصولات بارش ماهواره ای در مناطق کوهستانی فاقد آمار هواشناسی استان لرستان

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: فصلنامه آب و خاک، دوره: 38، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_JSW-38-4_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 100
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مصطفی فلاحی خوشحی

پژوهشگر جهاد دانشگاهی، واحد لرستان، لرستان. ایران

علیرضا کربلائی درئی

گروه جغرافیا، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

زهرا زهراحجازی زاده

گروه جغرافیا، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

پرستو همه زاده

دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، لرستان. ایران

چکیده

اندازه گیری بارش همراه با توزیع و تغییرات زمانی-مکانی آن برای بهبود درک ما از چرخه آب، نظارت بر منابع آب و مدل سازی های هیدرولوژیکی مهم است. کمبود داده های قابل اعتماد به خصوص در مناطق کوهستانی یکی از مهم ترین چالش ها در اندازه گیری بارش است. امروزه محصولات ماهواره ی به عنوان ابزاری برای اندازه گیری بارش در این مناطق مورداستفاده قرار می گیرند اما اختلاف بین محصولات موجود دقت آن ها را برای مناطق کوهستانی به چالش می کشد، بنابراین ارزیابی کامل محصولات ماهواره ی قبل از کاربرد آن ها ضرورت دارد. هدف از این تحقیق، ارزیابی داده های بارش دو محصول ماهواره ای (GPM, PERSIAN) و داده های بازکاوی (ECMWF) در برآورد بارش در مناطق کوهستانی فاقد ایستگاه در استان لرستان است. برای ارزیابی دقت محصولات از آماره های ضریب تعیین (R۲)، جذر میانگین مربع خطا (RMSE)، میانگین قدر مطلق خطا (MAD)، ضریب همبستگی (CORR)، انحراف خطا (MBE) و ضریب نش-ساتکلیف (NSE) استفاده شد. همچنین برای اعتبارسنجی داده ها از شاخص های احتمال آشکارسازی (POD)، نسبت هشدار اشتباه (FAR)، شاخص موفقیت بحرانی (CSI) استفاده شد. نتایج نشان داد که هیچ یک از سه محصول نماینده مناسبی برای برآورد بارش در مقیاس روزانه در مناطق کوهستانی نیستند. در مقیاس ماهانه این محصولات نتایج مطلوبی برای برآورد بارش ارائه می دهند. از بین سه محصول، با داده های مختلف، محصول ماهوارهGPM  با توجه به میزان خطاها و همچنین الگوی مکانی بارش تخمین زده شده، از دقت بهتری در مقیاس ماهانه برخوردار است. در مقیاس سالانه نیز با توجه به مقدار خطاهای آماری و همچنین الگوهای مکانی میانگین بارش سالانه، ماهواره ی GPM عملکرد بهتری در برآورد مقدار بارش را نشان داد. همچنین با توجه به نتایج شاخص MBE در مقیاس روزانه و ماهانه محصولات ECMWF بیش برآورد و محصولات PERSIAN و GPM کم برآورد در تخمین بارش هستند. در مقیاس سالانه محصولات GPM و ECMWF بیش برآورد و محصولات PERSIAN کم برآورد هستند.

کلیدواژه ها

بارش، کوهستان، GPM، PERSIAN, ECMWF

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.