تدوین مدل مفهومی مدیریت کلاس اثربخش به روش فراترکیب
- سال انتشار: 1403
- محل انتشار: فصلنامه مطالعات بین رشته ای در آموزش، دوره: 3، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_ISE-3-2_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 115
نویسندگان
محمدشهر، خیابان گلستانک، کوچه انصار ۲، نبش کوچه ۸ متری سمت چپ طبقه دوم، پلاک ۲۴
چکیده
زمینه و هدف: چالش عمدهای که معلمان تازهکار با آن مواجه هستند، ناتوانی آنها برای حفظ کنترل کلاس درس است و رایجترین درخواست معلمان برای کمک بیشتر با مدیریت کلاس درس ارتباط دارد. هدف اصلی پژوهش حاضر تدوین مدل مفهومی مدیریت کلاس اثربخش به روش فراترکیب برای مدارس ابتدایی بود. روش: این پژوهش با رویکردی کیفی و به روش فراترکیب انجام گرفت. جامعه پژوهش شامل تمامی مطالعات و گزارشهای پژوهشی اعم از مقالات و پایاننامههای فارسی و انگلیسی مرتبط با حوزه مدیریت اثربخش در کلاس درس بود. برای نمونهگیری، ۱۴۰ مقاله با استفاده از کلیدواژههای مرتبط و از طریق پایگاههای علمی معتبر و مرور یافتههای پژوهش در سالهای ۱۹۷۰ م. تا ۲۰۲۳ م. انتخاب شد و نمونهگیری در ابتدا با مطالعه ۳۵۰ پژوهش آغاز شد و در مرحله اول پس از بررسی عناوین مطالعات، ۹۷ مطالعه که نامرتبط با پژوهش حاضر بود، حذف شدند و ۲۵۳ مطالعه باقی ماند. در مرحله دوم چکیده مطالعات مورد بررسی قرار گرفت و ۷۳ مطالعه نامرتبط با پژوهش حاضر حذف شدند و ۱۸۳ مطالعه باقی ماند؛ سپس در مرحله آخر بعد از بررسی محتوا، ۴۳ مطالعه نامرتبط با پژوهش حاضر حذف شدند و درنهایت ۱۴۰ واحد مطالعاتی انتخاب و بررسی شد. برای کسب قابلیت اعتبار، کلیه کدگذاریها و طبقات اولیه به خبرگان (اعضای هیئت علمی دانشگاه تهران) ارسال و از نظرات تاییدی و تکمیلی آنها در کلیه مراحل کار در جهت پیادهسازی، کدگذاری و تدوین مدل مفهومی استفاده شد و درنهایت، برای تجزیه وتحلیل کیفی دادههای پژوهش حاضر از کدگذاری ۳ مرحلهای اشتراوس و کوربین (۱۳۹۵) استفاده شد. یافتهها: بنابر یافتههای به دست آمده در این پژوهش، مدلی مفهومی از مدیریت کلاس در مدارس ابتدایی براساس اصول و راهبردهایی اثربخش ترسیم شد. نتایج نشان داد که مدل شامل ۴ دسته اصول مدیریت اثربخش و ۲ دسته راهبرد مدیریت اثربخش است؛ اصول اثربخش شامل توسعه فردی (خوداثربخشی، خودنظارتی، خویشتنداری، مهارت ارتباطی، خودباوری، خودمدیریتی، تصمیم گیری مستقلانه)؛ تامین نیازهای روان شناختی (توانمندی در روابط انسانی، داشتن استقلال، قابلیتها و شایستگیها)؛ حقوق فردی و جمعی (تعهدپذیری، احترام به حقوق فردی و دیگران)؛ ارتقای موفقیت تحصیلی (تشویق، رشد و موفقیت تحصیلی، فرصت برابر آموزشی، احساس دل بستگی) و راهبردهای مدیریت اثربخش (ایجاد جو حمایتی، مدیریت استرس، تفویض اجرای امور کلاس، شناخت دانشآموزان و توجه به آنها، گرایش به مشارکت در یادگیری، طراحی دستیابی به موفقیت، آموزش مهارتهای کاربردی، تعیین اهداف، حق رای و انتخاب) به راهبردهای تقویتی (انگیزش، مباحثه و مناظره، جلسه کلاسی دانش افزایی، سنجش رفتار، تصمیم گیری مشارکتی) طبقهبندی شد. نتیجهگیری: براساس یافتهها می توان نتیجه گرفت با تقویت راهبردهای اثربخش مدیریت کلاس معلمان، رشد و موفقیت دانشآموزان فراهم میگردد. با به کارگیری نتایج این مطالعه می توان به فهم بهتری از اصول مدیریت کلاس اثربخش در مدارس دست یافت و درنهایت، به توسعه و پیشرفت دانشآموزان کمک کرد.کلیدواژه ها
روش, متاسنتز, مدل, مدیریت کلاس, دوره ابتداییاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.