تنوع ژنتیکی و وراثت پذیری عملکرد دانه و اجزای عملکرد ژنوتیپ های گندم درشرایط آبیاری و خشکی

تنش خشکی یکی از تنش های محیطی مهم در مناطق خشک و نیمه خشک است که عملکرد گیاهان را کاهش می دهد.به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر عملکرد دانه، اجزای عملکرد و برخی خصوص یات مورفولوژی ک ۲۵ ژنوتیپ گندم دردو رژیم رطوبتی (آب یاری و تنش خشکی) به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار دردو سال زراعی ارزیابی شدند. با توجه به نتایج حاصل از این پژوهش، تنوع ژن تیکی بالایی برای تمامی صفات موفولوژیکدر شرایط تنش خشکی و آب یاری مشاهده شد.کلیه صفات کمی مرتبط با عملکرد در شرایط آبیاری در سال اول وراثتپذیری نسبتا بالایی نشان دادند. تعداد سنبلچه در سنبله و عملکرد دانه در بوته در شرایط آب یاری و خشکی در دو سال زراع یاز بی شتری ن وراثت پذیری برخوردار بودند. ضرایب تنوع فنوتیپی و ژنوتیپی در دو سال زراعی در شرایط آب یاری و خشکی،نشان داد که تنوع ژنتیکی در شرایط آبیاری بیشتر از شرایط خشکی بود. عملکرد دانه در بوته در دو سال زراعی و درشرایط آب یاری و خشکی دارای بالاترین ضریب تنوع ژنتیکی بود. ارقام دانش، شیراز، تایگر، ساتین، قابوس و لاین ۱۸۱ درشرایط تنش خشکی و آب یاری عملکرد بالایی داشتند، بنابراین انجام تلاقی بین گروه های با میانگی ن بالا منجر به بهبود وپایداری صفات در نسل های جدید خواهد شد که میتوان در برنامه های اصلاحی برای بهبود عملکرد دانه و مقاومت بهتنش خشکی مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

تنوع ژنتیکی ، خشکی ، عملکرد دانه ، گندم ، وزن دانه