ابن بیطار و تاثیر سنت گیاه داروشناسی دیوسکوریدسی و جالینوسی بر الجامع لمفردات الادویه و الاغذیه

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: نشریه علمی علم و تمدن در اسلام، دوره: 5، شماره: 19
  • کد COI اختصاصی: JR_SJSCI-5-19_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 84
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمدرضا میراحمدی

دانشجوی دکتری تاریخ و تمدن ملل اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

یونس فرهمند

دانشیار گروه تاریخ و باستان شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی،دانشگاه آزاد اسلامی،واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

فهیمه مخبر دزفولی

دانشیار گروه تاریخ و باستان شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

ابن­بیطار (متوفای ۶۴۶ ق/ ۱۲۴۸م)، یکی از بزرگ­ترین گیاه داروشناسان مسلمان در سده­های میانه اسلامی است که نقش درخور توجهی در رشد و اعتلای این دانش ایفا کرده است. وی با نگارش کتاب الجامع لمفردات الادویه و الاغذیه یکی از مهم­ترین آثار گیاه­داروشناسی را در جهان اسلام پدید آورد که به حق می­توان آن را دائرهالمعارف اختصاصی این دانش نامید. پژوهش حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که میراث یونانی دیوسکوریدس و جالینوس تا چه اندازه و چگونه بر کتاب الجامع لمفردات الادویه و الاغذیه او اثر گذاشته است. به ویژه بر این مسئله تاکید می­کند که آیا داده­های او از این منابع یونانی، اعتبار و اصالت دارد یا چیزی جز تقلید و رونویسی از این آثار نیست. نگارنده با بررسی دقیق کتاب الجامع لمفردات الادویه و الاغذیه همه ارجاعات مستقیم و باواسطه او را به این منابع یونانی استخراج و داده­های آن را تحلیل کرده و به این نتیجه دست یافته است که اگرچه وی در روش پژوهش، شیوه بیان و سبک نوشتاری خود از دیوسکوریدس و جالینوس پیروی کرده است؛ اما شیوه مطالعات تجربی و مشاهدات میدانی منحصربه فرد خود را نیز دارد و پیوسته دیدگاه­های یونانیان را جرح وتعدیل نموده است و با خلاقیت­ها و نوآوری­هایی که از خود بروز داده بر وسعت مطالعات گیاه­داروشناسی افزوده است.

کلیدواژه ها

دیوسکوریدس, جالینوس, ابن بیطار, الحشایش, ادویه مفرده, گیاه داروشناسی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.