مریم فرقدانی - دانشیار، گروه رادیولوژی، دانشکده ی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران
مریم مرادی - دانشیار، گروه رادیولوژی، دانشکده ی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران
آزاده احمدی - دستیار، گروه رادیولوژی، دانشکده ی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

مقاله پژوهشیمقدمه: ارزیابی موقعیت و مساحت شریان ورتبرال (Vertebral artery) VA و سوراخ عرضی (Transverse foramen) TF به ویژه قبل از عمل جراحی مهم باشد. هدف از این مطالعه، بررسی رابطه ی بین مساحت و موقعیت شریان ورتبرال با سوراخ عرضی بود.روش ها: این مطالعه ی مقطعی در سال ۱۳۹۹-۱۴۰۰ در مرکز آموزش درمانی الزهرا(س) اصفهان انجام گرفت. مرحله ی اول از بیمارانی که کاندید سی تی آنژیوگرافی گردن بودند، ۱۰۰ بیمار به طور تصادفی برای انجام سونوگرافی داپلر رنگی انتخاب شدند. شریان غالب با اندازه گیری حجم جریان خون دو شریان مهره ای شناسایی و داده ها جمع آوری شد. سپس بیماران تحت سی تی آنژیوگرافی گردنی قرار گرفتند. مساحت شریان ورتبرال و سوراخ های عرضی و همچنین موقعیت شریان ورتبرال درون سوراخ عرضی در سطح C۴ اندازه گیری شد.یافته ها: تفاوت معنی داری بین اندازه ی سطح مقطع شریان ورتبرال و اندازه ی سوراخ عرضی در سمت غالب و غیر غالب وجود داشت، به طوری که مساحت شریان ورتبرال و سوراخ عرضی در سمت غالب به طور معنی داری بزرگتر از سمت مقابل بودند. همچنین نسبت شریان ورتبرال به سوراخ عرضی (VA/TF) در سمت غالب به طور معنی داری بیشتر از سمت غیر غالب بود. در هر دو سمت به طور قابل توجهی موقعیت شریان ورتبرال درون سوراخ عرضی به صورت خارج مرکز (Paracentral) به ویژه قدامی داخلی (Anteromedial) قرار داشت.نتیجه گیری: مساحت شریان ورتبرال و سوراخ عرضی و نسبت VA/TF در سمت غالب به طور قابل توجهی بالاتر از سمت غیرغالب بود.

تنوع آناتومیک, سی تی آنژیوگرافی, شریان ورتبرال, سوراخ عرضی, مهره ی گردنی