ترسیم نقشه علمی پژوهش های مدیریت منابع آب در کشور ایران با تاکید بر روندها، الگوها و جهت گیری آینده

سال انتشار: 1403
محل انتشار: دو فصلنامه علم سنجی کاسپین، دوره: 11، شماره: 1
کد COI اختصاصی: JR_CJS-11-1_007
زبان مقاله: فارسی
تعداد مشاهده: 107

نویسندگان

Department of Agricultural Extension and Education, Faculty of Agriculture, Bu-Ali Sina University, Hamadan, Iran

چکیده

سابقه و هدف: این مطالعه یک تحلیل علم سنجی جامع از ادبیات تحقیقاتی در زمینه مدیریت منابع آب در ایران ارائه می دهد که هدف آن، شناسایی روندها، الگوها و تاثیر تحقیقات در این حوزه در یک دوره مشخص بین سال های ۲۰۰۶ تا ۲۰۲۳ است. مواد و روش ها: جهت ترسیم نقشه علمی این حوزه، کلیه مقالات منتشر شده نویسندگان ایرانی در مجلات بین المللی (۶۶۲ مدرک) با استفاده از پایگاه اطلاعاتی اسکوپوس در بازه زمانی ۲۰۲۳-۲۰۰۶ جمع آوری و از تکنیک های علم سنجی مانند شبکه های همکاری نویسندگان و نقشه های هم رخدادی کلمات کلیدی برای تحلیل داده ها استفاده گردید. همچنین شاخص های کلیدی مانندh-index ، شمارش استنادات و ضریب تاثیر مجلات در راستای ارزیابی میزان رویت پذیری و تاثیر تحقیقات ایرانی در زمینه مدیریت منابع آب، مورد محاسبه قرار گرفت. تحلیل های آماری نیز با استفاده از نرم افزار R و VOSviewer انجام شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که نرخ رشد مقالات ایرانی در زمینه مدیریت منابع آب، ۲۴/۰۵ درصد بوده و علاوه برکمیت، کیفیت و میزان استناددهی مقالات نیز در طی این سال ها افزایش یافته است. بین تعداد مدارک و تعداد استنادات نویسندگان، رابطه معناداری (۰/۵۸۴r=) مشاهده شد. همچنین با افزایش تعداد نویسندگان هر مقاله، تعداد استنادات به آن مقاله نیز به طور معناداری (۰/۱۸۰r=) افزایش می یابد. تحلیل نقشه علمی مطالعات نیز حاکی از شناسایی یک الگوی شش خوشه ای بود که تغییر اقلیم و پایداری تامین آب به عنوان اولین خوشه، بیشترین تاکید را در بین مطالعات نویسندگان ایرانی به خود اختصاص داده بودند. نتیجه گیری: تغییر اقلیم و پایداری تامین آب از مهم ترین حوزه هایی است که در سال های اخیر مورد توجه پژوهشگران ایرانی بوده که با توجه به روند تغییر اقلیم و وقوع خشکسالی های مکرر در کشور منطقی به نظر می رسد. همچنین با افزایش تعداد مدارک نویسندگان، تعداد استنادات آن ها نیز افزایش یافته است.

کلیدواژه ها

Scientific Map, Water Resources Management, Scientometric Analysis, Water Supply Sustainability, Iran, نقشه علمی, مدیریت منابع آب, تحلیل علم سنجی, پایداری تامین آب, کشور ایران

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.