تحلیل و ارزیابی محتوایی تولیدات علمی حوزه موضوعی غذای ارگانیک: یک مطالعه علم سنجی

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: دو فصلنامه علم سنجی کاسپین، دوره: 11، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_CJS-11-1_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 38
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

اسماعیل مصطفوی

Department of Information Science and Knowledge Studies, Yazd University, Yazd, Iran

سارا صراف

Yazd University, Yazd, Iran

چکیده

سابقه و هدف: هدف از تولید غذای ارگانیک، حفظ سلامت انسان و تحمیل کمترین خسارت به محیط زیست است. نظر به اهمیت تولید غذای ارگانیک، هدف پژوهش حاضر تحلیل و ارزیابی بروندادهای علمی غذای ارگانیک در پایگاه اطلاعاتی Web of Science است. مواد و روش ها: این پژوهش با رویکرد علم ­سنجی صورت گرفته است. تولیدات علمی حوزه غذای ارگانیک از پایگاه وب ­آو­ساینس استخراج شده و کلیه حوزه­ های موضوعی مربوط به غذای ارگانیک مورد بررسی قرار گرفت. داده­ های استخراج ­شده، از طریق نرم ­افزار علم­ سنجی بیبلیومتریکس (Bibliometrix) و رابط کاربری گرافیکی آن یعنی بیبلیوشاینی (Biblioshiny) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در انجام پژوهش نرم ­افزار بیبلیومتریکس و همچنین نرم ­افزارهای آماری SPSS و Excel مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: یافته­ های پژوهش نشان می ­دهد مطالعات غذای ارگانیک بر اساس میزان توسعه ­یافتگی (سنجه تراکم) و میزان ربط (سنجه مرکزیت) در ۴ ناحیه چارک­ بندی شده است. چارک اول نشان ­دهنده ­ی موضوعات مرکزی و قابل توسعه است؛ که شامل مصرف غذای ارگانیک است. چارک دوم موضوعات خاص این حوزه را که شامل فعالیت آنتی ­اکسیدانی، عامل تراکم زیستی، لیستریا-مونوسیتوژنز (نام یک باکتری بیماری ­زا) و اشرشیاکلی (نام یک باکتری) می ­شود، به تصویر کشیده است؛ نقش مرکزی ندارند، اما خوش توسعه ­اند. چارک سوم شامل موضوعات در حال ظهور و یا رو به زوال می­ باشند که موضوع شبکه ­های کشاورزی را در بر دارد. چارک چهارم بیانگر موضوعات اساسی است، توسعه ­نیافته و نابالغ ­اند؛ که شامل موضوعات مدیریت غذا، کیفیت سلامت و نیز کیفیت تغذیه ­ای سبزیجات است. نتیجه گیری: پژوهش ­های حوزه غذای ارگانیک بر موضوعاتی همچون نگرش­ ها، رفتارهای مصرف و تمایل به خرید غذای ارگانیک، و نیز کیفیت محصولات ارگانیک متمرکز بوده است.

کلیدواژه ها

Scientometrics, Organic food, Web of Science, Scientific mapping, علم سنجی, غذای ارگانیک, وب آو ساینس, ترسیم نقشه علم

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.