پاسخ رویشی نونهال حرا (Avicennia marina (Forssk.) Vierh.) به سطوح مختلف نور و آبیاری در دو پریود زمانی در نهالستان

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: مجله پژوهش های علوم و فناوری چوب و جنگل، دوره: 31، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_JWFST-31-2_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 130
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مریم مصلحی

استادیار پژوهش، بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان هرمزگان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بندرعباس، ایران.

مرضیه رضایی

استادیار، گروه مهندسی منابع طبیعی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه هرمزگان، هرمزگان، بندرعباس، ایران

افسانه محبی

دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی منابع طبیعی، مدیریت و کنترل بیابان، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران.

چکیده

سابقه و هدف: برای کاهش مصرف آب و تولید نهال مناسب حرا در نهالستان، آگاهی کامل از نیازهای رویشگاهی این گونه در دو مرحله رویشی و واکنش رویشی نونهال حرا در نهالستان در طول زمان ضرورت دارد. بنابراین هدف از این تحقیق، بررسی درصد جوانه‎زنی و عکس‎العمل رویشی نونهال حرا در نهالستان به سطوح مختلف نور، آبیاری و اثرات متقابل آن‎ها در دو دوره رویشی سه‎ماهه می‎باشد.مواد و روش‎ها: پروپاگول ها پس از جمع‎آوری از ۳۰ درخت مادری کاملا سالم حرا در تابستان ۱۴۰۱، در گلدان‎های پلاستیکی در ۵ دسته سه‎تایی در قالب طرح آماری فاکتوریل در نهالستان غیرساحلی کشت شد و تیمار آبیاری در ۴ سطح (دو بار در روز، یک بار در روز، یک روز درمیان و دو روز در میان) و نور در پنج سطح ۰، ۲۵، ۵۰، ۷۵ و ۱۰۰ درصد نور، بر روی پروپاگول‎ها اجرا شد. به منظور بررسی تغییر رفتار رویشی نهال‎ها در طول زمان به نور و رژیم آبیاری، قطر یقه، ارتفاع و تعداد برگ نهال پس از دوبرگی شدن، در سه ماهگی و شش ماهگی با استفاده ازکولیس دیجیتال و خط‎کش اندازه‎گیری و از تفاضل دوره‎های مختلف، میزان رویش در هر مرحله محاسبه و با استفاده از آزمون GLM در سطح ۹۵ درصد آنالیز شد. یافته‎ها: نتایج نشان داد درصد جوانه‎زنی در آبیاری دو بار در روز و روزانه و همچنین نور ۵۰ و ۷۵ درصد بیشترین مقدار را نسبت به سایر تیمارها داشت (۰۵/۰P≤). سطح برگ در تیمار آبیاری دوباردر روز با مقدار ۸۳/۲۲ سانتی‎مترمربع اختلاف معنی‎داری با سایر تیمارها داشت. کلیه صفات رویشی به‎جز تعداد برگ در سه ماهه اول دارای بیشترین مقدار در سطوح مختلف نور و آبیاری بودند و در سه‎ماهه دوم اختلاف رویش در تیمارهای مختلف کمتر شد. بر طبق نتایج رویش قطری در سه ماهه اول در تیمار آبیاری روزانه (۳۶/۰ میلی‎متر) و دو بار در روز (۴۱/۰ میلی‎متر) و سطح نوری ۵۰ درصد (۳۲/۰ میلی‎متر) بیشترین مقدار را داشت در حالی‎که در سه ماهه دوم میزان اختلاف رویش قطری در نور ۵۰، ۷۵ و ۲۵ درصد کاهش یافت. همچنین میزان رویش ارتفاعی در سه ماهه اول در تیماری آبیاری دوبار در روز با مقدار ۷۵/۴ سانتی‎متر بیشترین مقدار را داشت که در سه‎ماهه دوم کاهش یافته (۴۱/۲ سانتی‎متر) و با تیمار آبیاری روزانه با مقدار ۲۱/۲ سانتی‎متر در یک گروه قرار گرفتند. رویش ارتفاعی در سه ماهه اول در نور ۵۰ درصد (۴۸/۴ سانتی‎متر) و ۷۵ درصد (۳۴/۴ سانتی‎متر) بیشترین مقدار را داشتند که در سه ماهه دوم این روند تغییر کرد. برخلاف سایر خصوصیات رویشی، تعداد برگ در سه ماهه اول کمتر از سه ماهه دوم بود. نتیجه ‎گیری: براساس نتایج به‎دست آمده، در سه ماهه اول رویش نهال حرا در نهالستان به سطوح مختلف نوری و آبیاری حساس‎تر بوده و واکنش شدیدتری به آن‎ها نشان می‎دهد. بنابراین آبیاری و ایجاد سایه مناسب در سه ماهه اول رویش بسیار مهم بوده و بایستی نور ۵۰ درصد و آبیاری دوبار در روز در اختیار نهال قرار گیرد تا رویش مطلوبی داشته یاشد ولی در نیمه دوم رویش در نهالستان می‎توان فاصله آبیاری را طولانی‎تر و شدت نور را بیشتر نمود.

کلیدواژه ها

واکنش رویشی نهال حرا, پریود, رویش قطری, رویش ارتفاعی, سطح برگ

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.