رضا رئیسی - دانشجوی دکتری، دانشکده حقوق، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
علیرضا ایرانشاهی - استادیار، دانشکده حقوق، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
حمیدرضا صالحی - استادیار، دانشکده حقوق، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

بسیار اتفاق می افتد که عبارات رای داور در زمان صدور، کاملا رسا و وافی به مقصود به نظر می رسند؛ ولی ابهام و اجمال آن، در زمان صدور اجرائیه یا حتی بعد از آن عیان می گردد. صرف نظر از اختلافی که بین حقوق دانان در تعیین مرجع تفسیر رای داور وجود دارد؛ محاکم به موجب تکلیفی که اصل ۱۴۹ قانون اساسی برعهده ی آن ها نهاده است؛ حداقل در موارد فوت داور یا عارض شدن حجر بر وی و هم چنین در مقام اعمال نظارت قضایی ثانویه، ناگزیرند رای داور را تفسیر و نسبت به پذیرش یا عدم پذیرش تقاضای صدور اجرائیه، اتخاذ تصمیم نمایند. علاوه بر آراء مذکور، ممکن است آراء صادره از داوری خارجی نیز، نیاز به تفسیر داشته باشند. ماهیت و آثار تصمیمات محاکم در مقام تفسیر رای داور، موضوع این مقاله است. اگرچه برخلاف تصحیح، احتمال تغییر ماهیت رای هنگام تفسیر آن وجود دارد؛ ولی ماهیت تصمیم دادگاه در مقام تفسیر رای داور به روشنی مشخص نیست. چنانچه این تصمیم در قالبی غیر از رای اتخاذ شود؛ طرفین امکان اعتراض به آن را نخواهند داشت؛ که می تواند منتهی به بی عدالتی و تضییع حقوق اصحاب دعوا شود. این نوشتار درصدد تبیین ماهیت تصمیمات دادگاه در مقام تفسیر رای داور است.

رای داور, تفسیر رای, دادگاه, ماهیت, آثار