سنجش الگوی مراجعه قاضی به قول مشهور در فقه به عنوان راهکار تفسیر مقررات حقوق خانواده در ایران

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: دوفصلنامه مطالعات فقهی حقوقی زن و خانواده، دوره: 7، شماره: 13
  • کد COI اختصاصی: JR_ZAN-7-13_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 93
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سعید محجوب

استادیار گروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق دانشگاه قم، قم، ایران

سید مهدی دادمرزی

دانشیار گروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق دانشگاه قم، قم، ایران

چکیده

بی تردید قانون مدنی به طور کلی و قوانین حاکم بر خانواده به صورت خاص، ملهم یا برگردان قول مشهور فقیهان امامیه است. با این حال به دلیل سکوت، ابهام و اجمال مواد خانواده که مهم ترین آن قلت این مواد است و همچنین وضع و اصلاح موادی مغایر با قول مشهور فقیهان در این قانون، پس از اصلاحات سال ۱۳۶۱ و همچنین وضع قوانین حمایت خانواده در سال های ۱۳۵۳ و ۱۳۹۱ و پاره ای عوامل دیگر، نظام حقوق خانواده در ایران تا اندازه ای دچار چندگانگی و انسجام نداشتن بیرونی گردید؛ به گونه ای که دکترین حقوقی در تفسیر با اشکال و دادرسان در مقام رسیدگی با تعارض آرا مواجه شده اند. برخی راهکار انسجام نداشتن بیرونی را رجوع به قول مشهور فقیهان امامیه دانسته اند. با این حال تجویز پیش گفته نمی تواند راهکاری موثر و کارامد برای برون رفت از خلاهای قانونی باشد. دست کم رجوع به قول مشهور در حوزه خانواده با سه محذور نبودن قول مشهور، تعارض قول مشهور با اصل استحکام خانواده و تعارض آن با سیاست های کلی خانواده مواجه است که هر کدام نیازمند تفصیلی است که این نوشتار با ارائه دعاوی قضایی به اثبات آن پرداخته است.

کلیدواژه ها

قانون مدنی, فقه امامیه, فقدان نص, مناشی قانونی, رویه قضایی, قول مشهور, سکوت و اجمال قوانین

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.