بررسی فرونشست آبخوان دشت عباس ایلام در دو دوره افت و خیز تراز آب زیرزمینی به کمک تکنیک تداخل‎سنجی راداری

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: مجله هیدروژئولوژی، دوره: 8، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_HYDTR-8-2_012
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 125
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

شهاب ابراهیمی

دانشجو دکتری ژئوفیزیک، دانشکده علوم زمین، دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان، ۶۶۳۷۱-۴۵۱۳۷، ایران.

ابولفضل رضایی

دانشیار هیدروژئولوژی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان، ۶۶۳۷۱-۴۵۱۳۷، ایران.

زهرا موسوی

دانشیار ژئودزی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان، ۶۶۳۷۱-۴۵۱۳۷، ایران.

چکیده

دشت عباس واقع در منطقه دهلران استان ایلام از معدود دشت‎های ایران است که علی رغم افت شدید ۶ متری آب زیرزمینی در دوره افت از ۱۳۶۳ تا ۱۳۸۴، در اثر انتقال آب از حوضه کرخه، تراز آب زیرزمینی طی دوره خیز  از ۱۳۸۴ تا ۱۴۰۰ به میزان ۱۸ متر افزایش داشته است. این شرایط هیدروژئولوژیکی فرصتی را فراهم کرده است که بتوان میزان جبران فرونشست طی دوره خیز را با استفاده از تکنیک تداخل سنجی راداری، InSAR (Interferometric ‎Synthetic Aperture Radar)، مورد مطالعه قرار داد. نتایج حاصل از پردازش تصاویر ماهواره ENVISAT حاکی از میانگین نرخ نشستی معادل ۷ میلی متر در سال، طی سال‎های ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۵ است. پردازش تصاویر ماهواره سنتینل برای سال‎های ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۸ که در دوره خیز قرار دارد نشان می‎دهد که علی الرغم افزایش زیاد تراز آب زیرزمینی و جبران کامل افت رخ داده، نرخ فرونشست متوسط حدود ۳ میلی متر در سال کاهش داشته است. میزان جبران فرونشست در محدوده دارای بیشینه به حدود ۵۰ درصد می‎رسد. بنابراین، این مطالعه حاکی از این است که جبران کامل فرونشست حتی با برگشت آب به ترازی بالاتر از مقدار اولیه پس از گذشت بیش از یک دهه، امکان پذیر نیست؛ یعنی در عمل ممکن است بخشی از آبخوان برای همیشه تحکیم یافته و قابل احیا نمی باشد.

کلیدواژه ها

تداخل سنجی راداری, دشت عباس, سد کرخه, فرونشست

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.