ارزیابی ضوابط و مقررات طرحهای توسعه شهری ایران و ساختار حقوقی تدوین آنها با رویکرد حکمروایی خوب شهری

برای رسیدن به حکمروایی خوب شهری نیاز به زمینه سازیها و انجام اموری است که شرایط و شاخص های حکمروایی خوب شهری را محقق سازد. این زمینه سازیها باید در مبانی فکری، ساختارها، مبانی نظری، عناصر نهادی و قوانین صورت پذیرد و دارای ابعاد گوناگونی است که در این پژوهش فقط به ضوابط طرح های شهری و فرایند تدوین آن ها پرداخته شد. بنابراین هدف این پژوهش ارزیابی ضوابط طرحهای توسعه شهری و فرایند تدوین آنها با رویکرد حکمروایی خوب شهری برای تحقق شاخص ها و شرایط آن بوده است .گردآوری دادهها به روش پژوهش اسنادی از میان پژوهش های سالهای ۱۳۸۰ تا ۱۴۰۰ فیش برداری شد و بر پایه نتایج آن، با ۳ خبره حقوق، ۲ خبره مدیریت و ۵ خبره شهرسازی به منظور ساماندهی کدها و رسیدن به اشباع نظری مصاحبه های ساختاریافته صورت گرفت . کدگذاری باز، محوری و مقوله بندی با روش پژوهش داده بنیاد انجام شد. ثبت دستی و فرایند کدگذاریها در نرم افزار ۲۰۱۶ Access، فرایند و نتیجه های پژوهش با مشارکت ۵ نفر از خبرگان و پرسش های کرسول تایید شد.ویژگی ها و شرایط ضوابط طرحهای توسعه شهری و ساختار حقوقی تدوین آنها را می توان ذیل شاخص های حکمروایی شهری دسته بندی کرد که با عنوان معیارهای تدوین ضوابط و مقررات طرح های شهری مورد توجه قرار گیرد. انتقادات و ناکارایی های مطرح شده نیز عدم توجه و رعایت شاخص های حکمروایی خوب شهری در ضوابط طرح های شهری را بازتاب می دهد.پژوهش نشان داد رعایت و دقت نظر در ویژگی های ضوابط و فرایند تدوین آن ها جزو شاخص های حکمروایی خوب شهری قرار داشته و با تدوین آنها در زیرشاخه ی هر کدام از شاخص ها و کاربست آنها زمینه ی کارآمدی ضوابط و مقررات برنامه های شهری و به تبع آن کارآمدی حکمروایی خوب شهر فراهم می گردد. ویژگی های ضوابط و مقررات طرح های شهری و فرایند تدوین آن ها را می توان ذیل شاخص های حکمروایی خوب شهری دسته بندی کرد. رعایت ویژگی های یاد شده زمینه ساز تحقق شاخص ها است و جهت کارا کردن فرایند تدوین ضوابط و مقررات باید کارمایه های حکمروایی خوب شهری به عنوان مبانی الزامی تدوین ضوابط مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

حکمروایی خوب شهری ، طرح توسعه شهری ، ساختار حقوقی ، فرایند تدوین ضوابط