نقش نظارتی مجلس شورای اسلامی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: ششمین کنفرانس بین المللی و هفتمین کنفرانس ملی حقوق و علوم سیاسی
  • کد COI اختصاصی: ISCV07_028
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 379
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمدرضا حکاک زاده

عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم

محمدرضا خانی

دانشجوی دکتری حقوق عمومی دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم

چکیده

در کشور جمهوری اسلامی ایران قانون اساسی ، بالاترین قانونی است که توسط قانونگذار شناخته شده است که سایر قوانین و مقررات با نظارت و هماهنگی این قانون باید تنظیم گردد. مجلس شورای اسلامی به عنوان یکی از ارکان مهم نظام جمهوری اسلامی ، حق نظارت بر سایر ارکان نظام را دارد. نظارت مجلس شورای اسلامی ابعاد مختلفی از جمله نظارت سیاسی ، مالی ، استصوابی ، تاسیسی و اطلاعی را در بر می گیرد. رئیس جمهور در مقابل مجلس مسئولیت فردی و جمعی دارد. مجلس می تواند از راه تذکر، سوال و استیضاح رئیس جمهور را مواخذه و پس از استیضاح با دادن رای عدم اعتماد، موجبات برکناری او را فراهم سازد. هر یک از نمایندگان می توانند از هر یک از وزرا سوال نموده و وزیر ظرف ده روز باید در مجلس حاضر و پاسخ گو باشد. در اعمال نظارت مالی ، بودجه به وسیله دولت تنظیم و جهت تصویب به قوه مقننه تقدیم می گردد. نظارت از طریق دیوان محاسبات که ارگانی وابسته به مجلس شورای اسلامی است صورت می گیرد. در مورد تحقیق و تفحص مجلس یا پارلمان از قوه مجریه در جمهوری اسلامی قبلا نتایج تحقیق و تفحص مشخص نمی شد اما با تغییراتی که به وجود آمده نتایج روشن تر می شود و حسب مورد برای دادگاه اداری و دادگاه های عمومی و یا رئیس جمهور برای بررسی فرستاده می شود. در ایران برای نظارت بر اعمال قوه مجریه و به تبع آن وزرا مقررات صریح و روشنی وجود دارد و ابزارهای کافی در اختیار مجلس است تا وظیفه نظارتی خود را انجام دهد.

کلیدواژه ها

نظارت مالی ، نظارت تاسیسی ، نظارت استصوابی ، نظارت سیاسی ، نظارت اطلاعی .

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.