محمدرضا محمودی پاتی - دانشجوی رشته مدیریت صنعتی
ابوالفتح سیاه مشته ای - دانشجوی رشته مدیریت صنعتی
پوریا منصورنیا - دانشجوی رشته مدیریت صنعتی

در نظام اقتصادی با برنامه ریزی متمرکز اندازه گیری فروش امری ساده است؛ به عنوان مثال در نظام اقتصادی با برنامه ریزی متمرکزیک بنگاه یا بنوعی یک صنعت (دولتی) وجود دارد که انحصارگر می باشد، بنابراین تنها یک بنگاه کل بازار را تشکیل می دهد.اما این اندازهگیری در تجارت آزاد بسیار مشکل میباشد؛ یا در موقعیتی که برنامه ریزی اقتصادی به صورت غیر متمرکز می باشد.در واقع در تجارتآزاد که امکان حضور یک شرکت فراملی در کشورهای مختلف برای کسب درآمد وجود دارد،عامل بازار سیاه نیز بر طبق سیاستگذاریهای غلط و یا روشهای منحطط بوجود می آید که هم نظام اقتصادی را منفک می کند و هم فقر را در جامعه گسترش میدهد؛ البتهدیدگاه های مختلفی در این رابطه بیان شده است و نظریه پردازان عرصه اقتصاد بنوعی سعی در ارائه نظریات و الگوهای جدید در اینرابطه دارند و مکاتب مختلف اقتصادی نیز جبهه گیری هایی در این مورد دارند؛ حتی نظام اقتصاد اسلامی نیز بر دیدگاه آزادی جریانبازار به صورت شفاف، تأکید دارد.هدف از تهیه این مقاله، شناخت پدیده بازارسیاه می باشد. در مکاتب اسلامی،از احتکار بعنوان پدیده ایکه موجبات بروز بازارسیاه را فراهم می کند، نام برده می شود و نظام اقتصاد اسلامی نیز بر این اصل دلالت میکند؛ بواقع اختیارات دولت رابه صورت شفاف در این مهم بیان میدارد تا یک دولت اسلامی از انشقاق و انحطاط اقتصادی سالم بماند. فقها در تعریف احتکار ازموضوعات مختلفی بهره جستند؛باید توجه داشت که معیار حرام در احتکار ایجاد بازارسیاه است؛چراکه موجبات سختی مسلمانان رافراهم می آورد.

بازار سیاه، تجارت دولتی و آزاد، اقتصاداسلامی، نظام های اقتصادی، احتکار