نگین صفری - دانشجوی فوق لیسانس مهندسی باغبانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ، گروه علوم باغبانی شاخه گیاهان داروئی، ، ایران
جلیل اجلی - دکتری اکولوژی ، هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد
مجید بهزادی - دانشجوی فوق لیسانس مهندسی باغبانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت

گیاهان دارویی است که در طب سنتی ایران و ملل مختلف سابقه مصرف دیرینه داشته و خواص درمانی چشمگیری برای آنها ذکر شده که شنبلیله با نام علمی Trigonella Foenum-gracem یکی از این گیاهان می باشد. به منظور ارزیابی تأثیر تراکم های متفاوت کاشت توده های مختلف شنبلیله بر عملکرد آن، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1390 در شهر کرمان اجرا شد و در آن چهار توده (اصفهان، اردستان، هندی و کرمان) و سه تراکم (26/6، 40 و 80 بوته در متر مربع) مورد بررسی قرار گرفت. پس از اندازه گیری صفات فنولوژیکی همچون طول و عرض برگ، ارتفاع بوته، تاج پوشش، تعداد غلاف، تعداد بذر در بوته، تعداد بذر در غلاف، و وزن هزار دانه و ... در طی فصل رشد نتایج با نرم افزار Mstatc آنالیز و مقایسه میانگین ها با آزمون چند دامنه ای دانکن انجام گرفت. نتایج نشان داد اثر فنوتیپ های شنبلیله بر تمامی صفات مورد مطالعه به غیر از تعداد شاخه اصلی معنی دار بوده و همچنین اثر تراکم به غیر از مراحل از کاشت تا جوانه زنی و مرحله از کاشت تا غلاف دهی بر تمامی صفات معنی دار شد. بررسی نتایج نشان می دهد که با افزایش تراکم بر عملکرد شنبلیله افزوده می شود به طوری که با 1/5 و 3 برابر شدن تراکم بوته درمترمربع، عملکرد آنها به ترتیب معادل 48% و 135% افزایش را نسبت به کمترین تراکم (26/6 بوته در متر مربع) که عملکردی معادل 6391/66 کیلوگرم در هکتار را دارا بوده نشان می دهد. برطبق نتایج بدست آمده بیشترین عملکرد بوته از توده اردستانی و تراکم 80 بوته درمترمربع بدست آمد.

؛(Trigonella foenum gracem L)، فواصل کاشت، فتوتیپ های شنبلیله، عملکرد، کرمان