مجید ایرانی دیسفانی - کارشناس دفتر طراحی و فنی شهرداری منطقه ۳ مشهد
سعید شکری دوغ آبادی
امین میرشاهی
مجید ایوبی

افزایش سریع شهرنشینی بدون همراهی رشد و توسعه شاخص های اقتصادی و اجتماعی ، شهرها را با مشکلات و معضلات متعددی از جمله حاشیه نشینی مواجه کرده که یکی از چالش های اساسی شهرنشینی پایدار به حساب می آیند. از این رو این پژوهش با هدف شناسایی تاثیر مولفه های توانمند سازی اقتصادی بر کاهش چالشهای حاشیه کلانشهر مشهد و فراهم ساختن اقدامات لازم جهت رشد اقتصادی در این مناطق انجام گرفته است. بنیان پژوهش حاضر از لحاظ هدف از جرگه تحقیقات کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش از نوع تحلیلی – توصیفی است که به شیوه پیمایشی و در سطح پهنه سیس آباد شهر مشهد به مساحت حدود۱۹۹ هکتار انجام گرفت. جامعه آماری این پژوهش، حاشیه نشینان پهنه سیس آباد است که طبق آمار بهداشت در سال ۱۴۰۱ تعداد جمعیت این پهنه ۱۳۶۰۳ نفر گزارش شده است و تعداد نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران، ۳۷۰ نفر به دست آمده است. در این پژوهش۴ مولفه ی توسعه صنایع و بازارهای محلی، سرمایه گذاری در زیرساخت ها، تنظیم سیاست های مالی و مالیاتی و ارتقاء مهارت های کاری به عنوان مولفه های توانمند سازی اقتصادی شناسایی شدند. جهت بررسی تاثیر مولفه ها از نرم افزار آماری لیزرل استفاده گردید.بررسی نتایج نشان داد اولین عاملی که بر کاهش چالشهای حاشیه نشینی تاثیر دارد مولفه سرمایه گذاری در زیرساخت ها با بار عاملی ۰.۹۶ ، مولفه ارتقاء مهارت های کاری با بار عاملی ۰.۹۴ در جایگاه دوم و توسعه صنایع و بازارهای محلی و تنظیم سیاست های مالی و مالیاتی در جایگاههای بعدی قرار دارند.

حاشیه نشینی، توانمند سازی اقتصادی، پهنه سیس آباد