اسماعیل دانش - دکتری فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه تهران و پژوهشگر جامعه المصطفی(ص) العالمیه

شفاعت به معنای میانجیگری اولیای الهی برای اهل ایمان در آخرت از باورهای مشترک مسلمانان است که به واسطه گری نزد خدا برای بخشش دیگران دلالت دارد.عالمان مسلمان اتفاق نظر دارند که پیامبر(ص) از شفاعت کنندگان است. امامیه، امامان معصوم(ع) را نیز از شفاعت کنندگان می دانند. عالمان مسلمان همچنین با استناد به روایاتی که در منابع روایی شیعه و اهل سنت نقل شده، پیامبران، عالمان دین،  شهداء،  مومنان  و  حافظان قرآن را از شفاعت کنندگان برشمرده اند. در این پژوهش با روش تحلیلی توصیفی اثبات کرده است که آیات مربوط به شفاعت به هفت گروه تقسیم شده است.آیاتی که شفاعت را انکار می کنند، شفاعت به طور مستقل را نفی می کنند و آیاتی که شفاعت را اثبات می کنند نخست آن را به خدا منحصر می سازد و آیات دیگر متذکر می شوند که خداوند این حق اختصاصی خود را به شافعان واقعی واگذار می نماید، تا با اجازه او عمل شفاعت را انجام دهند. لذا منافاتی بین شفاعت وجود ندارد و شفاعت برای غیر خدا به شرط و اذن و تحلیل خداوند موردقبول قرآن است. از بررسی دقیق حقیقت توحید و تطبیق شفاعت با آن روشن  می شود که شفاعت با وحدانیت منافات ندارد، بلکه شفاعت عین وحدانیت است.

شفاعت, شافعان, توحید, ربوبیت, پیامبر(ص), امامان معصوم(ع)