پگاه طالبی جونقانی - کارشناسی ارشد باستانشناسی دانشگاه شهرکرد
فاطمه مقیمی - کارشناسی مدیریت امور فرهنگی دانشگاه فارسان
میترا شاطری - دانشیار گروه باستانشناسی دانشگاه شهرکرد

خلاقیت و ابتکار ایرانیان و علاقه ی آنها به هنر سبب شده تا آثاری را خلق کنند که علاوه بر جنبه مصرفی و کاربردی برای آنها از نظر زیبایی شناسی نیز حائز اهمیت باشد. صنایع دستی چوبی یکی از مهم ترین آثار هنری هستند که جنبه های زیبایی شناسی خلاقیت و ابتکار هنرمندان را به نمایش می گذارند. هنرمندان با دستیابی به روش های تزیین این صنایع شاهکارهای هنری زیادی خلق کرده اند که مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. از این رو شناخت این هنرها از اهمیت بالایی برخوردار است. در این پژوهش با در نظر گرفتن نقش و جایگاه صنایع دستی و هنرهای کهن حوزه ی صنایع دستی چوبی بویژه خراطی چوب منبت کاری خاتم کاری نازک کاری پیشینه آنها نیز مورد توجه قرار گرفته است. پژوهش حاضر به روش توصیفی تحلیلی و به شیوه ی کتابخانه ای گرداوری شده است و به بررسی این سوال می پردازد که پیشینه استفاده از چوب به چه زمانی باز می گردد؟ و هنرهای سنتی مرتبط با صنایع دستی چوبی کدام اند؟ و از چه زمانی مورد استفاده قرار گرفته اند. نتایج حاکی از آن است که ایرانیان در حدود ده هزار سال پیش از میلاد از چوب استفاده کرده اند. همچنین با بررسی های انجام شده مشخص شد که سابقه هنر خراطی روی چوب و منبت کاری به زمان هخامنشیان باز می گردد. خاتم کاری نیز از زمان حکومت آل مظفر مورد استفاده هنرمندان بوده و سابقه هنر نازک کاری نیز حداقل از دوره قاجار تا به امروز است.

چوب هنرهای سنتی صنایع دستی چوبی، پیشینه تاریخی