سطح بندی سکونتگاههای روستایی در معرض مخاطره زلزله (مورد مطالعه : سکونتگاههای روستایی واقع در منطقه کلانشهری تهران)

منطقه کلانشهری تهران، شامل دو استان تهران و البرز متراکم ترین پهنه سکونتگاهی و جمعیتی ایران محسوب می شود که این منطقه در پهنه با خطر بسیار زیاد زلزله واقع شده است . تاکنون مطالعات مختلفی ریسک و آسیب پذیری مراکز شهری واقع در منطقه کلانشهری تهران را بررسی کرده اند؛ اما موضوع خطرپذیری سکونتگاههای روستایی این منطقه در برابر زلزله کمتر موردتوجه قرار گرفته است . اهمیت این موضوع بدان جهت است که طی سالیان اخیر به دلیل افزایش جمعیت این روستاها، توسعه فیزیکی غیراصولی و افزایش ساخت وسازها در مجاورت گسل های فعال باعث شده است تا سکونتگاههای روستایی منطقه کلانشهری تهران بیشتر در معرض خطر زلزله قرار گیرند. بنابراین برای انجام هر گونه اقدام پیشگیرانه لازم است ابتدا سطح قرارداشتن این سکونتگاهها در معرض خطر زلزله به طور دقیق تعیین گردد و متناسب با آن برای کاهش خطر زلزله برنامه ریزی شود. به همین سبب هدف از پژوهش حاضر سطح بندی سکونتگاههای روستایی واقع در منطقه کلانشهری تهران به لحاظ قرارداشتن آنها در معرض مخاطره زلزله است . در این پژوهش مجموعا تعداد ۹۱۴ سکونتگاه روستایی در دو استان تهران و البرز موردمطالعه قرار گرفته است . دادههای موردنیاز به صورت کتابخانه ای گردآوری شده است . جهت تحلیل دادهها از روش درونیابی کریجینگ ، سیستم استنباط فازی، تحلیل لکه های داغ و سرد و خوشه بندی فضایی استفاده شده است . نتایج این مطالعه نشان می دهد سکونتگاههای روستایی بر اساس سطح قرارداشتن در معرض خطر زلزله به چهار خوشه تقسیم شدهاند که سکونتگاههای روستایی واقع در غرب، شمال غرب، شمال و شرق منطقه کلانشهری تهران بیشتر از سکونتگاههای روستایی واقع در جنوب منطقه کلانشهری تهران در معرض مخاطره زلزله قرار دارند.

کلیدواژه ها:

سطح بندی ، سکونتگاههای روستایی ، مخاطره زلزله ، منطقه کلانشهری تهران ، استان تهران ، استان البرز