نقد و بررسی مدخل «مولی و ولاء» در دائره المعارف قرآن لیدن

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: نشریه قرآن پژوهی خاورشناسان، دوره: 19، شماره: 36
  • کد COI اختصاصی: JR_QKH-19-36_011
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 227
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علی قانعی

دکترای تفسیر و علوم قرآن، گروه علمی تفسیر جامعه الزهرا (س)، قم، ایران

مریم بهمن

. طلبه سطح۴، گرایش تفسیر تطبیقی، جامعه الزهرا (س)، قم، ایران (نویسنده مسئول)

چکیده

شناخت دقیق آراء خاورشناسان درباره معارف اسلامی و نقد علمی آنان از ضروریات مجامع علمی مسلمانان است. نوشته حاضر که به روش توصیفی تحلیلی انجام شده است، به نقد و بررسی مدخل «مولی و ولاء»، نوشته سباستین گونتر در دایرهالمعارف قرآن لیدن می‫پردازد. با بررسی این مدخل، روشن می‫شود که نویسنده براساس اصول فکری خود مبنی بر نقش فرهنگ بومی هر منطقه بر فرهنگ اسلامی به این واژه رویکرد تاریخی خوبی داشته و کاربرد آن را در جامعه قبیله‫ای عرب قبل از اسلام بیان کرده است. نظم منطقی مقاله، بررسی کاربردهای واژه «مولی» در تعدادی از آیات قرآن و توجه به برخی منابع تفسیری، اشاره هرچند گذرا به معنای تسلط، مالکیت و سرپرستی در قرآن، برخی از امتیازات مثبت این مدخل است. از مهمترین نقاط ضعف مدخل، انحصار معنای واژه «مولی» بر تابع، محافظت و عضو حمایت شده در تمامی قسمت‫های مقاله و گزارش سوگرایانه در بیان مفهوم واژه «مولی و ولاء»، رویکرد گزینشی به کاربرد واژه «مولی» در قرآن، برجسته نکردن معنای اصلی و محوری «اولویت در تصرف» و «سرپرستی» در بیان معنای کلمه «مولی و ولایت»، استناد ندادن به منابع در قسمت‫های مختلف مقاله، محدودبودن منابع استفاده شده به منابع اهل تسنن و استفاده نکردن از منابع متعدد، به‫ویژه منابع شیعی و استناد نکردن به آیه ولایت است. این نقص‫ها موجب شده است که مقاله از استحکام و اتقان لازم بی‫بهره بوده و نویسنده از بیان مفهوم کامل واژه «مولی»، و درنتیجه اصل ولایت و اهمیت آن در آیات قرآن و اعتقادات شیعه بازماند.

کلیدواژه ها

مولی و ولاء, آیه ولایت, خاورشناسان, دایرهالمعارف قرآن لیدن, سباستین گونتر.

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.