ارزیابی اثرات دوره های آبیاری و کیتوزان به عنوان یک الیسیتور زیستی بر رشد و عملکرد پیاز (Allium cepa L.)

  • سال انتشار: 1403
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهشهای زراعی ایران، دوره: 22، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_JFCR-22-3_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 104
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

یونس رامش جان

دانش آموخته دکتری اگرواکولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

اشکان عسگری

مجتمع آموزش عالی میناب، دانشگاه هرمزگان، ایران

فرزین عبدالهی

گروه باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، ایران

چکیده

محدود بودن منابع آبی، چالش بزرگی در مناطق خشک و نیمه خشک به ویژه در بخش کشاورزی است که بیشترین مقدار مصرف آب را دارد و با توجه به تقاضای روزافزون غذا، اجرای روش های مدیریتی که موجب استفاده کارآمد از منابع آبی و همچنین افزایش عملکرد محصولات کشاورزی می شود، ضروری به نظر می رسد. بدین منظور این مطالعه با هدف بررسی تاثیر دور آبیاری و استفاده از کیتوزان به عنوان الیسیتور زیستی (استخراج گر زیستی) به صورت کرت های خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی ۱۴۰۰ در استان هرمزگان انجام شد. فاکتور اصلی دور آبیاری (۲، ۴ و ۶ روز) و فاکتور فرعی محلول پاشی سه غلظت کیتوزان (صفر، ۱۰۰۰ و ۲۰۰۰ پی پی ام) انجام شد. صفات اندازه گیری شده در این مطالعه شامل ارتفاع بوته، ارتفاع سوخ، قطر سوخ، شاخص شکل سوخ، وزن خشک سوخ، وزن خشک اندام هوایی، وزن خشک کل، درصد ماده خشک سوخ، شاخص برداشت و عملکرد سوخ می شود. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که تاثیر دور آبیاری و مصرف کیتوزان بر اکثر صفات اندازه گیری شده معنی دار بود و اثر متقابل دور آبیاری و مصرف کیتوزان فقط در صفات وزن خشک اندام هوایی، شاخص برداشت و عملکرد سوخ معنی دار بود. بیشترین مقدار صفات اندازه گیری شده در دور آبیاری دو روز مشاهده شد که در واقع نشان دهنده پاسخ مثبت گیاهان به کاهش فاصله زمانی آبیاری می باشد. همچنین درخصوص اثرات کیتوزان نیز با مصرف این ماده مقدار صفات اندازه گیری شده نسبت به شاهد افزایش یافت ولی اختلاف بین سطوح مصرف کیتوازن با یکدیگر در اکثر موارد معنی دار نبود. در بررسی اثر متقابل دور آبیاری و مصرف کیتوزان، بالاترین عملکرد سوخ به تیمار دور آبیاری دو روز با مصرف ۲۰۰۰ پی پی ام کیتوزان با میانگین ۷۴۰۶۶ کیلوگرم در هکتار حاصل شد و عملکرد در تیمار دور آبیاری دو روز با مصرف ۲۰۰۰ پی پی ام کیتوزان دو برابر عملکرد تیمار شاهد بود. از طرف دیگر در دور آبیاری شش روز با مصرف ۲۰۰۰ پی پی ام کیتوزان تحت شرایط تنش رطوبتی مقدار ۵۳۵۹۷ کیلوگرم در هکتار سوخ تولید شد که اثرات مثبت کاربرد کیتوزان در شرایط تنش رطوبتی را نشان می دهد. لذا کاربرد کیتوزان به عنوان الیسیتور زیستی می تواند تا حدی به حفظ توان تولیدی گیاه در شرایط محدودیت رطوبتی کمک کند و موجب افزایش عملکرد شود، اما نمی توان گفت کاربرد کیتوزان به صورت محلول پاشی در مزرعه از نظر اقتصادی قابل توجیه است و یا افزایش درآمد حاصل از عملکرد این هزینه را جبران می کند، زیرا قیمت این محصول علاوه بر صادرات و واردات پیاز، بسیار وابسته به عرضه و تقاضا است.

کلیدواژه ها

تنش آبی, سوخ, شاخص برداشت, محلول پاشی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.